GNP là gì? 5 Tiêu chí phân biệt GNP và GDP

Tìm hiểu về lĩnh vực kinh tế vĩ mô, bạn sẽ nghe nhắc nhiều đến GNP. Nếu bạn muốn biết cụ thể GNP là gì - Cách tính GNP như thế nào - Cách phân biệt GNP và GDP thì đừng bỏ qua bài chia sẻ của Vieclamnhamay.vn nhé!

► GNP là gì?

GNP (Gross National Product) là chỉ số tổng sản phẩm quốc dân đo lường tổng giá trị bằng tiền của tất cả hàng hóa và dịch vụ cuối cùng do công dân 1 nước làm ra (trong và cả ngoài nước) trong một thời kỳ nhất định (thường là 1 năm).

Ví dụ công dân Việt Nam đầu tư xây dựng nhà máy tại Lào thì lợi nhuận sau thuế của nhà máy sẽ được tính là một phần GNP của Việt Nam. Bên cạnh đó, lương người lao động Việt làm việc cho nhà máy này cũng là một phần trong tổng sản phẩm quốc dân của nước ta.

► Phân loại GNP

 - GNP danh nghĩa (GNPn)

Là chỉ số đo lường tổng sản phẩm quốc dân sản xuất ra trong 1 thời kỳ - theo giá cả hiện hành. GNPn thường được dùng để nghiên cứu mối quan hệ tài chính, ngân hàng.

 - GNP thực tế (GNPr)

Là chỉ số đo lường tổng sản phẩm quốc dân sản xuất ra trong 1 thời kỳ nhưng theo giá cố định của thời kỳ được chọn làm gốc. GNPr thường được dùng để phân tích tốc độ tăng trưởng kinh tế.

Yếu tố cầu nối giữa GNP danh nghĩa và GNP thực tế là chỉ số lạm phát/ chỉ số giá cả (D).

► 2 Cách tính chỉ số GNP

 - Cách 1: Tính theo tổng sản phẩm quốc nội GDP

Ví dụ 1 nền kinh tế có GDP là 200 tỷ USD, thu nhập ròng từ nước ngoài trong năm là 60 tỷ USD. Vậy năm đó, GNP của nền kinh tế này là GNP = 200 + 60 = 260 tỷ USD

 - Cách 2:

Nếu như 1 chiếc điện thoại sản xuất ra bán cho người tiêu dùng thì điện thoại đó là sản phẩm cuối cuối cùng. Còn các bộ phận như: màn hình, pin, sạc… mà nhà cung cấp bán cho nhà máy lắp ráp điện thoại được xem là sản phẩm trung gian. Trường hợp pin điện thoại đó được bán trực tiếp cho người tiêu dùng thì pin chính là sản phẩm cuối cùng tính vào chỉ số GNP.

► 5 Tiêu chí phân biệt GNP và GDP

Về mặt bản chất thì GNP và GDP (tổng sản phẩm quốc nội - Gross Domestic Product) là 2 thuật ngữ hoàn toàn khác nhau, cho nên chúng ta cần phải biết cách phân biệt rõ ràng:

► Tầm quan trọng của GNP và hạn chế cần nhìn nhận

 - GNP phản ánh thu nhập thực tế - là thước đo đánh giá sự phát triển kinh tế của một quốc gia hay vùng lãnh thổ.

 - Chỉ số GNP sẽ cho biết quy mô thu nhập và mức sống của người dân một quốc gia. Nếu nghiên cứu GNP theo mức giá cố định sẽ cho chúng ta thấy được sự gia tăng về thu nhập và tình hình cải thiện mức sống của người dân trong một khoảng thời gian xác định.

 - Nếu tốc độ tăng trưởng GNP thực tế thấp hơn tốc độ tăng dân số thì mức thu nhập bình quân đầu người của quốc gia đó sẽ giảm.

Bên cạnh những ảnh hưởng quan trọng thì chỉ số GNP cũng tồn tại những hạn chế cần nhìn nhận:

   • Chỉ số GNP vẫn bỏ sót một số thành tố như: sản phẩm bán trong nền kinh tế ngầm hay sản phẩm tự cung tự cấp (rau củ quả trong vườn…)

   • Với người mang 1 quốc tịch thì kết quả sản xuất người đó tạo ra được tính vào tổng sản phẩm quốc dân của cả 2 quốc gia khác nhau. Chỉ khi nào tính GNP toàn cầu thì kết quả sản xuất của công dân đó mới được tính gấp đôi. Do đó vẫn chưa thể hiện được chính xác tổng sản phẩm quốc dân của 1 nền kinh tế.

   • Do có nhiều doanh nghiệp hoạt động trên quy mô toàn cầu, mạng lưới thương mại quốc tế phức tạp nên nếu chỉ dùng GNP so sánh nền kinh tế giữa các quốc gia với nhau thì sẽ khó khăn hơn.

Trong các yếu tố hình thành nên nền kinh tế vĩ mô, GNP luôn là chỉ số quan trọng để đánh giá tốc độ phát triển của một quốc gia, đồng thời cũng giúp nhìn nhận được “các vấn đề” tồn tại bên trong nền kinh tế. Hy vọng qua bài viết, bạn đã nắm được GNP là gì để có sự hình dung chính xác về bản chất của thuật ngữ này.

(Theo thebank.vn)

7 Thông tin hữu ích cần biết về ngành kinh tế xây dựng