Lái xe đường dài: Tệ nạn xã hội và giải pháp thực tiễn

Tính chất công việc khiến lái xe tải thường xuyên xa nhà, vi vu mải miết trên mọi tuyến đường. Buồn chán, mệt mỏi, kiệt sức, nhiều người cạn nghĩ, sa ngã vào cạm bẫy, tệ nạn. Ai cũng muốn "thử cho biết", “chơi cho vui”, giải sầu, nhưng mấy người kiềm lại được sự tò mò, kích thích, khích tướng của những kẻ chân đã lún bùn",... Và rồi, nhẹ thì dừng kịp lúc, nặng thì mang bệnh xấu, gia đình tan rã, kinh tế khó khăn, sức khỏe suy kiệt, thậm chí mất mạng,...

Những tệ nạn xã hội lái xe đường dài dễ mắc phải nhất

1. Ma túy

Vào nghề từ năm 20 xuân xanh, anh N. T. D. bắt đầu làm quen với những cung đường dài xuyên suốt từ sáng đến đêm. Những ngày đầu không thể chống chọi với cơn buồn ngủ, hỏi thăm bạn bè, anh mới biết đến ma túy. Ban đầu chỉ thử, nhưng rồi theo thời gian, nghiện nặng lúc nào chẳng hay.

“Ngay khi dùng ma túy, tôi thấy phấn chấn, tỉnh táo lắm. Nhưng được một lúc thì tay chân bủn rủn, mắt mờ,... đành phải tấp vô lề đường nằm nghỉ hoặc nhờ người khác lái giúp. Có vài lái phụ không có bằng lái xe, tôi cũng đành chịu chứ giờ sức đâu mà ngồi lái nữa”, anh D. bày tỏ.

Thực tế, câu chuyện lái xe đường dài sử dụng ma túy đã không còn xa lạ với nhiều người. Đặc biệt, họ thường tập trung ở các khu vực bến xe, lề đường, nơi hoang vắng, cánh đồng,... Không ít gia đình tan rã cũng vì chồng lái xe nghiện ma túy. Gia đình anh S. vừa ra tòa vì vợ anh không muốn tiếp tục sống chung với kẻ nghiện ngập. Vừa bị đuổi khỏi công ty do phát hiện chơi ma túy đá, lại còn bị vợ ly hôn, anh S. rơi vào khủng hoảng trầm trọng. Một số lái xe khác bi thảm hơn khi dính vào HIV/AIDS và bị người thân, bạn bè, gia đình xa lánh, chối bỏ. 

2. Uống rượu bia, gây gổ đánh nhau

Nghề lái xe đi nhiều, nhất là lái xe tải đường dài. Nhiều người cả tháng mới về nhà một lần. Trong khi những lúc rảnh rỗi, cánh tài xế hay rủ nhau làm vài ly giải sầu, tám chuyện. Thế nhưng, nhiều chuyện ngoài ý muốn cứ thế xảy đến. Hôm thì rượu vào lời ra, nói chuyện thiếu suy nghĩ xích mích với anh em, nhẹ thì tranh cãi rồi xong, căng thẳng hơn thì xô xát, đánh đấm đến sứt đầu mẻ trán, có khi trọng thương, mất mạng. Nhiều lái xe còn bị thiếu ngủ, mệt mỏi, đờ đẫn, dễ gây tai nạn. Chưa kể, sử dụng chất kích thích chứa nồng độ cồn cao với liều lượng lớn và liên tục còn gây hại cho sức khỏe và nội tạng, tiềm ẩn nguy cơ mắc phải nhiều bệnh, trong đó có ung thư.

7 Căn bệnh thường gặp ở lái xe đường dài và cách phòng tránh

3. Cờ bạc

Nếu đi dọc các bến xe tại các thành phố lớn sẽ dễ dàng chứng kiến những sòng bạc của cánh tài xế. Mỗi ván từ vài trăm đến cả vài triệu đồng. Nhiều tài xế sau khi thua hết số tiền công đã vay mượn thêm bạn bè để đánh tiếp. Nếu không mượn được, họ sẽ làm liều bằng cách lấy tiền hàng của công ty, thậm chí trộm cắp xăng dầu, phụ tùng xe; tệ hơn là cầm cố tài sản cá nhân như nhà, xe, giấy tờ,...

4. Mại dâm

Dù còn trẻ hay đã trung niên, có hay chưa có vợ thì không ít lái xe vẫn vô tư tìm gặp "em út", nhất là lái xe tải đường dài. 

Anh N.T.V, 28 tuổi, chạy xe container tuyến Nha Trang - TP.HCM trải lòng rằng dù anh không muốn tìm thì các “em út” vẫn chờ sẵn dọc con đường hoặc vào tận xe mời gọi. Dẫu biết có lỗi với vợ con, nhưng nhiều người lái xe đành phải chọn cách này để giải quyết nhu cầu tình dục. Tuy nhiên, chính sự dung dưỡng thói hư này khiến nhiều tài xế dính phải HIV/AIDS và các căn bệnh lây nhiễm qua đường tình dục khác.

Nhiều quán cơm bình dân, quán nước dọc đường ngụy trang, núp bóng cho tệ nạn mại dâm ít ai biết. Lái xe T. D. tâm sự: “Có hôm đói bụng, tôi ghé vào quán cơm dọc đường ăn lót dạ thì chủ quán mời gọi. Có người còn cởi áo ngực ra khoe rồi cho giá luôn. Nhiều tài xế không cưỡng lại được, với xa vợ lâu ngày, sao từ chối nổi?”. 

Chỉ người trong nghề mới hiểu, nghề cầm vô lăng bôn ba nay đây mai đó nhiều cám dỗ. Người chơi cho biết, kẻ bị "dụ" vô "tròng" khi nào chẳng hay. Ma túy, cờ bạc, mại dâm... thứ gì cũng có thể dính phải nếu không đủ tỉnh táo và bản lĩnh. Nhiều người biết có hại, biết sẽ "tiêu đời" nhưng vẫn muốn "thử cho biết", thử để giải sầu rồi càng thử càng lún sâu hơn, đến khi không kiềm lại được thì ân hận cũng đã muộn...

Điểm tên 5 tác nhân biến lái xe thành hung thần

Giải pháp nào cho vấn nạn lái xe nghiện tệ nạn xã hội

1. Cai nghiện

Không ít lái xe sau thời gian nghiện ma túy đã bắt đầu tìm đến các cơ sở cai nghiện và quay trở lại cuộc sống bình thường. Tuy nhiên, điều này cần lắm nỗ lực của người trong cuộc. Bởi lẽ chuyện tái nghiện không hiếm.

“Làm bạn với ma túy suốt 5 năm, cơ thể tôi ngày càng suy kiệt, công việc thì bị chủ sa thải, vợ con xa lánh, bỏ bê. Nhìn lại cuộc đời, tôi thấy những giây phút không kìm chế trước cám dỗ đã khiến mình trượt dài đến cùng cực. Giờ đây, tôi chỉ mong cai được cơn nghiện ma túy, trở lại cuộc sống bình thường. Tôi đang cố gắng cai nghiện, nhưng chắc rằng vô cùng khó khăn. Dù thế nào, vẫn tốt hơn là cứ mãi sống trong cơn nghiện ngập và bị cả xã hội ruồng bỏ”, anh T. A. chia sẻ.

Với nạn cờ bạc, tốt nhất không muốn bị rơi vào nghiện ngập, nợ nần chồng chất, người lái xe nên thẳng thừng từ chối các buổi tụ tập này. Bởi lẽ, càng sa chân vào một lần, sẽ chẳng có cơ hội để thoát ra được. Nếu đã nghiện cờ bạc, cách tốt nhất là tránh xa những tác nhân có thể gây nghiện như buổi tụ tập của đồng nghiệp. Nếu người khác rủ rê, lái xe nhanh chóng “nói không” và nghĩ ngay đến hậu quả bản thân đang gánh chịu. Đừng lấy lý do muốn trả nợ mà tiếp tục chơi. Bởi trên đời này, may mắn không bao giờ xuất hiện nhiều lần.

Với nạn mại dâm, lái xe cũng nên đủ tỉnh táo từ chối lời mời gọi của các “em út” dọc đường. Không chỉ bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình mà còn phòng tránh những nguy hại vì bệnh lây nhiễm qua đường tình dục. Đặc biệt, ngoài thú vui tình dục, lái xe vẫn có thể thư giãn, giải trí bằng nhiều cách khác nhau như nghe nhạc, xem hài kịch,... Những thú vui lành mạnh, giúp tinh thần thoải mái, an yên mà vẫn đảm bảo sức khỏe được đảm bảo.

2. Quy định chặt chẽ về tuyển dụng

Đặc biệt, các doanh nghiệp, đơn vị tuyển dụng tài xế nên đưa ra những quy định chặt chẽ về việc cấm sử dụng ma túy, cờ bạc khi lái xe, không dung túng, buông lỏng giám sát, quản lý lái xe và thực hiện biện pháp để giám sát sức khỏe lái xe kỹ càng hơn.

Để phòng chống tệ nạn cờ bạc, quản lý cần xây dựng quy định về giờ giấc làm việc, phân chia ca giám sát và việc cấm chơi cờ bạc, uống rượu bia khi lái xe. Đặc biệt, phòng chống tệ nạn xã hội cần có sự chung tay của lái xe và quản lý trong thời gian dài.​

3. Sự chung tay giúp đỡ của hậu phương

Gia đình là bến đỗ duy nhất và hậu phương vững chắc cho cánh lái xe. Vì thế, nếu chẳng may người chồng, con cái rơi vào con đường tệ nạn xã hội những người trong gia đình nên ở bên cạnh động viên, sẻ chia, cùng giúp đỡ họ vượt qua cơn nghiện ngập và quay về con đường mới, sống tích cực, năng lượng, đúng pháp luật.

Trên đây là những tệ nạn xã hội lái xe đường dài dễ mắc phải và các giải pháp xử lý cụ thể. Tuy nhiên cần lắm nỗ lực của tài xế trước muôn trùng khó khăn, cám dỗ bủa vây. Hy vọng rằng dẫu vấp vả, gian truân ra sao, lái xe sẽ không vì vài phút nhún nhường mà sa chân vào con đường tệ nạn xã hội, ảnh hưởng đến gia đình, xã hội.

Ms. Công nhân