Tỷ lệ vàng là gì? Designer cần biết gì về tỷ lệ vàng?

Để có được sản phẩm tuyệt vời nhất – điều bắt buộc với mọi Designer là phải hiểu rõ bản chất và vận dụng đúng tỷ lệ vàng. Với bài viết được chia sẻ sau đây, Tuyencongnhan.vn sẽ cùng bạn tìm hiểu “Tỷ lệ vàng là gì?” và những điều liên quan cần biết.

► Tỷ lệ vàng là gì?

Tỷ lệ vàng (Golden Ratio) thực chất là một khái niệm xuất phát từ toán học, 2 đại lượng được xem là tỷ lệ vàng nếu tỷ số giữa đại lượng lớn hơn với đại lượng nhỏ hơn bằng tỷ số giữa tổng 2 đại lượng đó với đại lượng lớn hơn. Cụ thể:

Không chỉ được ứng dụng trong lĩnh vực toán học – các nhà lịch sử, soạn nhạc, tâm lý học, kiến trúc sư và cả nhà thiết kế cũng bị tỷ lệ vàng này “mê đắm”. Bởi thế mà tỷ lệ vàng được xem một yếu tố cực kỳ quan trọng trong nguyên lý thiết kế.

► Tỷ lệ vàng xuất hiện từ khi nào?

Sử liệu ghi lại, vào khoảng thế kỷ thứ 5 TCN – Hippasus, một nhà toán học người Hy Lạp cổ đại đã khám phá ra tỷ lệ vàng. Tuy nhiên – thời đó, chưa ai hiểu được tính ứng dụng đa dạng của tỷ lệ này.

Sau đó, Pytago trong khi lắng nghe những âm thanh khác nhau phát ra từ tiếng búa đập của người thợ rèn đã khám phá ra khái niệm “sự hài hòa” và bắt đầu nghiên cứu về tỷ lệ. Nhận thấy âm thanh được tạo ra có độ trầm bổng khác nhau nhờ khối lượng của những chiếc búa và xương đe – Pytago mở rộng sang tìm hiểu về các nhạc cụ có dây và sáng tạo ra chiến đàn bầu với tỷ lệ 1:1 (Đồng âm – Unison). Ông cũng tạo ra những hợp âm khác với tỷ lệ 2:1 bằng cách thay đổi các dây… Khi áp dụng trong nghiên cứu sâu hơn về tự nhiên, Pytago cũng nhận thấy các con số trên lại tiếp tục xuất hiện và ông tin rằng có sự liên kết với những số nguyên nhỏ.

Những người theo trường phái Pytago vì quá sửng sốt với khám phá này đã tuyên bố nếu ai để lộ - sẽ bị trừng phạt bằng cái chết. Nhưng dần họ cũng thừa nhận rằng có một sự hài hòa dựa trên những con số và chúng ẩn chứa những ý nghĩa đặc biệt.

Sau này, người Hy Lạp gọi con số đó là tỷ lệ vàng và ký hiệu bằng φ (phi) - đặt theo tên của Phidias (500 TCN – 432 TCN) – người đầu tiên chính thức nghiên cứu và ứng dụng tỷ lệ vàng trong quá trình thiết kế đền Parthnon.

► Vì sao tỷ lệ vàng tạo ra “sự hài lòng thị giác” trong thiết kế?

Việc áp dụng tỷ lệ vàng trong thiết kế giúp tác phẩm tạo được cảm giác tự nhiên và dễ chịu hơn hay còn gọi là “sự hài lòng thị giác” nơi người nhìn.

Theo lý giải của giới chuyên gia, mắt người có khả năng giải thích hình ảnh chứa tỷ lệ vàng nhanh hơn các hình ảnh khác không có tỷ lệ này. Mắt chúng ta có khả năng nhận thông tin hiệu quả - nhanh hơn khoảng 5 lần khi quét từ trái sang phải theo chiều ngang so với việc quét từ trên xuống dưới – là khi kích thước chiều ngang bằng 1,5 lần so với chiều dọc – gần xấp xỉ với tỷ lệ vàng. Do đó những tác phẩm ứng dụng tỷ lệ vàng sẽ tạo ra được “sự hài lòng thị giác” cho người nhìn.

► 5 cách áp dụng tỷ lệ vàng vào lĩnh vực thiết kế đồ họa

- Bố cục (Layout)

Để xác định tỷ lệ vàng cho bố cục của tác phẩm thiết kế – bạn cần tùy chỉnh kích thước theo tỷ lệ 1:1,618. Ví dụ chiều ngang là 960pixel (1,618) thì chiều cao cần chỉnh theo là 594 pixel.

- Không gian

Không gian của tác phẩm thiết kế cũng phải đảm bảo tỷ lệ vàng giữa nội dung và khoảng trắng:

- Nội dung

Bạn có thể dùng đường xoắn ốc để xác định vị trí đặt thông tin quan trọng nhất: tâm đường xoắn ốc chính là nơi đặt điểm hấp dẫn thị giác.

- Hình ảnh

Hình ảnh áp dụng tỷ lệ vàng hay cũng chính là quy tắc một phần ba. Dù không chính xác như tỷ lệ vàng nhưng nó cũng mang lại kết quả tương đối.

- Hình thức

Bạn có thể áp dụng tỷ lệ vàng để tạo ra các đường tròn (hình thức) cho tác phẩm thiết kế - ví dụ như Logo của Pepsi:

Với những thông tin được Tuyencongnhan.vn chia sẻ trên đây, chắc bạn cũng đã hiểu được mức độ quan trọng của tỷ lệ vàng - nếu là ứng viên tìm việc thiết kế đồ họa – bạn cần phải hiểu rõ khái niệm tỷ lệ vàng cũng như cách ứng dụng nó trong công việc thiết kế.

Ms. Công nhân