Bấp bênh được - mất khi làm công nhân ở quê và thành phố

Nếu trước đây, nhiều người tha phương tìm đến các miền đất hứa nơi đô thị lớn đông đúc, ồn ào để lập nghiệp. Thì nay, không ít trong số đó chọn bỏ phố về quê bởi nhận ra những bấp bênh thấy rõ giữa sống và làm việc tại 2 nơi theo thời gian.

Phố thị hoa lệ, lung linh nhưng khắc nghiệt

Rõ ràng, dù là công việc LĐPT nhưng lương và thu nhập của công nhân ở các đô thị lớn, trung tâm công nghiệp của vùng vẫn sẽ cao hơn khá nhiều so với công nhân tại các tỉnh lẻ. Chưa kể, công ty càng quy mô thì đãi ngộ càng nhiều, phụ cấp càng cao. Rồi được tăng ca nhiều, làm thêm giờ liên tục nên tổng thu nhập hàng tháng có thể cao ngất ngưỡng. Số tiền kiếm được giúp người lao động dễ dàng chi tiêu, dành dụm hay gửi về phụ giúp gia đình.

Sự cạnh tranh cao giữa các doanh nghiệp tại cụm công nghiệp hay trong vùng cũng giúp lương và đãi ngộ của công nhân, lao động trở nên hấp dẫn hơn; có nhiều cơ hội việc làm và phát triển sự nghiệp hơn.

Đầu tư về cơ sở vật chất cũng giúp tăng chất lượng cuộc sống và môi trường làm việc cho người lao động. Nhiều nhà máy hiện có ký túc xá, căng-tin, phòng y tế, trường học… hỗ trợ gần như mọi nhu cầu thiết yếu cho công nhân, để họ yên tâm làm việc và gắn bó.

Tuy nhiên, hạn chế cũng nhiều vô kể.

Chi phí sinh hoạt đắt đỏ. Nào tiền trọ, ăn uống rồi xăng xe đi lại hay tiền học cho con, đau ốm, hiếu hỉ… làm “ngốn” đi một khoản lớn tài chính của họ. Đặc biệt cao khi sống ở các đô thị sầm uất như TP.HCM, Hà Nội, Bình Dương…

Việc phải xa gia đình, gửi con về quê cậy nhờ ông bà hay xa vợ/chồng một mình nơi đất khách dễ khiến công nhân stress, nhớ nhà + áp lực công việc và cảm giác cô đơn khiến không ít người phạm sai lầm, lạc hướng…

Cạnh tranh tìm việc và ở lại làm việc tất nhiên cũng cao hơn nhiều, bởi đất chật mà người thì đông. Đã có người cống hiến hơn 10 năm nhưng chỉ vì đến tuổi trung niên nên bị xếp vào danh sách cắt giảm nhân sự, nhường chỗ cho lớp trẻ nhiệt huyết vào làm.

Tiếp xúc với nhiều người, đến từ nhiều nơi, nhiều môi trường sống cũng dễ khiến con người ta bị lôi kéo, rủ rê vào các tệ nạn hay việc làm xấu, gây hại cho bản thân và cộng đồng…

Thôn quê bình yên, ít xô bồ lại dễ sống

Ngược lại với xa quê đi làm ăn xa, những ai chọn về lại hay ở lại gần nhà để làm việc cũng nhận được những cái lợi - hại tương ứng.

Rõ ràng, làm ở quê sẽ được gần gia đình, ít tạo cảm giác xa cách nên tình cảm khắng khít, tinh thần vui vẻ để làm việc tốt hơn. Việc chăm sóc cha mẹ già hay vợ/chồng, con cái được dễ dàng cũng khiến công nhân yên tâm và có động lực để cống hiến.

Chi phí sinh hoạt thấp, từ ăn uống, ở, đi lại đều rẻ hơn nhiều so với sống ở thành phố lớn. Điều này giúp người lao động tiết kiệm được một khoản lớn, đồng thời giảm bớt gánh nặng tài chính bởi những khoản chi tiêu bắt buộc hàng tháng (nhiều người có nhà riêng ở quê, không phải thuê trọ).

Áp lực công việc nhẹ hơn khi một số khu công nghiệp ở quê chưa bị quá tải về đơn hàng, tiến độ sản xuất, ít phải tăng ca nên có nhiều thời gian nghỉ ngơi, chăm lo cho gia đình.

Tận dụng được đất đai sẵn có cùng thời gian rảnh sau giờ làm để làm thêm, tạo thu nhập phụ.

Tuy nhiên, song song với đó là nhiều hạn chế khác:

Lương thấp, ít hoặc không có phụ cấp. Bởi nhu cầu tuyển dụng ít, đơn hàng ít, mức lương cơ bản (theo lương tối thiểu vùng) ở quê cũng không cao, lại ít chế độ đãi ngộ hơn khiến tổng thu nhập hàng tháng thấp, khó tiết kiệm được một khoản lớn.

Thiếu cơ hội phát triển, cả về chuyên môn, đào tạo lẫn thăng tiến trong nghề nghiệp. Việc thử sức ở một vị trí/lĩnh vực nghề nghiệp mới cũng khó hơn do ít việc, ít tuyển.

Việc làm không ổn định khi các doanh nghiệp nhỏ ít đơn hàng, chậm đầu ra nên dễ bị cắt giảm nhân sự dẫn đến mất việc, thất nghiệp gây chán nản…

Vậy nên chọn quê hay thành phố?

Sẽ không có câu trả lời chung cho tất cả. Việc chọn làm công nhân ở quê hay thành phố thường phụ thuộc vào điều kiện cụ thể của mỗi người:

• Nếu ưu tiên gia đình, con cái và không chịu được áp lực, môi trường ở quê sẽ phù hợp.

• Nếu còn trẻ, có sức khỏe, cần tích lũy tài chính nhanh, môi trường thành phố mang đến nhiều cơ hội hơn.

• Ngoài ra, hiện nay một số tỉnh cũng phát triển khu công nghiệp lớn như Bắc Ninh, Hải Phòng, Đồng Nai, Bình Dương, giúp bạn “ở gần nhà mà vẫn có việc tốt” – là lựa chọn nên cân nhắc.

Kết luận

Làm công nhân ở quê hay thành phố đều có mặt được và mất. Mỗi quyết định đều mang theo những cơ hội và rủi ro riêng, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập, chi tiêu, gia đình và tương lai lâu dài.

Quan trọng là bạn cần hiểu rõ ưu - nhược điểm của mỗi nơi, cũng như nhu cầu và khả năng cụ thể của bản thân để đưa ra quyết định phù hợp nhất. Dù chọn hướng đi nào, nếu biết cố gắng, tiết kiệm và không ngừng học hỏi, công nhân vẫn có thể xây dựng một cuộc sống ổn định và bền vững.

Chúc bạn thành công!

Ms. Công nhân