Bình Dương - các KCN 20 năm trải chiếu hoa đón các nhà đầu tư

Khởi đầu là từ KCN Sóng Thần 1, thành lập vào hồi tháng 9/1995, trải qua gần 20 năm xây dựng và phát triển ( từ năm 1995-2015), các KCN ở Bình Dương cũng đã đạt được những thành tựu rất quan trọng, đóng góp nhiều tích cực vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của tỉnh Bình Dương.

Quá trình hình thành

Thực hiện những đường lối đổi mới, mở cửa theo chiều hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (vào năm 1986), Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII ( vàonăm 1991) và vận dụng hết các cơ chế mới sau khi có bộ Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam vào năm 1987, tỉnh Sông Bé cũng đã tiến hành quy hoạch 15 KCN với tổng diện tích tới trên 6.000 ha. Sau khi tách tỉnh vào hồi tháng 01/1997, Bình Dương còn khoảng 13 KCN, tuyển công nhân rất nhiều với tổng diện tích là 4.033 ha và đã đi vào xây dựng KCN, mà hạt nhân đầu tiên chính là KCN Sóng Thần 1 tổng với diện tích là 180,33 ha thành lập vào hồi tháng 9 năm 1995.

Trên phạm vi toàn tỉnh Bình Dương, đến tháng 6/2015, trong  tổng số 28 KCN đã được thành lập với tổng diện tích là trên 9.500 ha, chiếm khoảng 9,5% về số lượng và khoảng 11,3% về diện tích KCN của cả nước; có 26 KCN đã được đi vào hoạt động (chiếm khoảng 12,3% so với cả nước). Ban Quản lý của các KCN Bình Dương đã được giao quản lý 25 KCN, có tổng diện tích quy hoạch là khoảng 7.539,59 ha; trong đó có tới 23 KCN đã đi vào hoạt động với tổng diện tích là 6.984,69 ha; còn lại 02 KCN đang ở trong giai đoạn đền bù và giải phóng mặt bằng và quá trình xây dựng cơ bản. Các KCN cũng đã hoàn thành việc xây dựng, thì kết cấu hạ tầng bên trong và ngoài KCN cũng được đầu tư rất đồng bộ và hiện đại, góp phần thay đổi toàn diện mạo của tỉnh, tạo những điều kiện thuận lợi cho việc đẩy mạnh việc thu hút đầu tư vào KCN, tạo ra nhiều việc làm Bình Dương. Tổng diện tích đất công nghiệp của 23 KCN đang hoạt động và đã cho thuê đạt khoảng 2.572 ha, tỷ lệ lấp đầy khoảng 50,5%, cao hơn bình quân chung của cả nước ( là tỷ lệ 48%).

Về quy mô KCN, bình quân diện tích rơi vào khoảng 300 ha/khu. KCN lớn nhất là KCN Bàu Bàng thuộc bộ phận huyện Bến Cát với diện tích khoảng 997 ha (đang chuẩn bị mở rộng thêm khoảng 1.000 ha), KCN nhỏ nhất là KCN Bình Đường với tổng diện tích là 16,5 ha. So với cuối năm 2005, quy mô của KCN tăng lên gấp 1,6 lần (quy mô KCN năm 2005 chỉ là 182 ha/khu).

Các KCN được phân bố ở trên địa bàn 4 huyện, thị, thành: Dĩ An có tới 6 KCN với diện tích là 713 ha, Thuận An có 2 KCN với tổng diện tích 174,6 ha (chưa tính đến VSIP 500 ha), Bến Cát có tới 8 khu với diện tích là 3.903,85 ha, Tân Uyên có 01 KCN với tổng diện tích 620,49 ha (không bao gồm 1 phần của VSIP II mở rộng với diện tích là 1.008 ha), Bắc Tân Uyên có 02 KCN với tổng diện tích là 563,34 ha và thành phố Thủ Dầu Một có tới 5 KCN (thuộc Khu liên hợp Công nghiệpnĐô thịnDịch vụ Bình Dương) với tổng diện tích là 1.364,59 ha (chưa tính tới VSIP 2 343,96 ha).

Các KCN được hình thành và phát triển rất phù hợp với quy hoạch xây dựng và sự phát triển KCN của cả nước cũng như là quy hoạch sử dụng đất và phát triển công nghiệp của tỉnh Bình Dương. Hầu hết các KCN đều thuộc Danh mục các KCN ưu tiên thành lập đến năm 2020 và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đã được thành lập và đang đi vào hoạt động.

Đến tháng 6/2015, tổng số vốn đầu tư kết cấu hạ tầng của các KCN rơi vào khoảng 9.316 tỷ đồng, đạt khoảng 72% tổng vốn đã được phê duyệt. Hình thức đầu tư xây dựng các cơ sở hạ tầng đa dạng và rất phù hợp với những điều kiện thực tế của tỉnh. Đặc biệt, tỉnh không hề sử dụng vốn ngân sách Nhà nước để tiến hành đầu tư vào KCN. Trong 25 KCN đã được thành lập có 02 KCN do doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đến làm chủ đầu tư, với tổng số vốn đầu tư đăng ký là 2.830 tỷ đồng. Các KCN còn lại là do tổ chức kinh tế trong nước làm chủ đầu tư với tổng số vốn đầu tư là 6.486 tỷ đồng, trong đó có tới 05 KCN do các doanh nghiệp nhà nước làm chủ đầu tư phát triển các kết cấu hạ tầng; còn lại là các KCN do các doanh nghiệp tư nhân hoặc là cổ phần có vốn doanh nghiệp nhà nước tới làm chủ đầu tư. Nhìn chung, KCN đã được đầu tư theo hướng phát huy các nguồn lực của mọi thành phần kinh tế, trong đó khu vực kinh tế có vốn nhà nước vẫn là chủ yếu.

Qua khoảng 20 năm xây dựng và phát triển các KCN, tỉnh Bình Dương cũng đã hình thành được hệ thống các KCN trên cơ sở quy hoạch phát triển nền kinh tế - xã hội và một đội ngũ doanh nghiệp phát triển hạ tầng KCN có năng lực tài chính, khả năng quản lý, có uy tín và có kinh nghiệm trong lĩnh vực xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN.