Kế toán nguyên vật liệu là gì? Kinh nghiệm thực tế làm kế toán NVL hiệu quả

24.06.2025 13 hongthuy95

Kế toán nguyên vật liệu (NVL) là vị trí quan trọng trong bộ phận kế toán, đặc biệt tại các doanh nghiệp sản xuất, nhà máy. Việc quản lý chính xác nguyên vật liệu không chỉ giúp kiểm soát chi phí mà còn đảm bảo hoạt động sản xuất diễn ra liên tục, hạn chế thất thoát và tối ưu hóa lợi nhuận.

kế toán nguyên vật liệu là gì

Bài viết này, Vieclamnhamay.vn sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết Kế toán NVL là gì? Có vai trò gì? Nhiệm vụ công việc là gì? Quy trình thực hiện công việc thế nào? Kinh nghiệm làm việc thực tế ra sao?...

Kế toán nguyên vật liệu là gì?

Kế toán nguyên vật liệu (NVL) là người trực tiếp theo dõi, ghi nhận và hạch toán toàn bộ quá trình nhập - xuất - tồn kho nguyên vật liệu của doanh nghiệp. Đây là bộ phận chịu trách nhiệm quản lý chi tiết từng loại nguyên vật liệu, từ khi mua vào đến khi đưa vào sản xuất hoặc tiêu hao.

Nguyên vật liệu trong nhà máy bao gồm:

  • Nguyên liệu chính: Tham gia trực tiếp vào cấu thành sản phẩm.

  • Nguyên liệu phụ: Hỗ trợ quá trình sản xuất nhưng không cấu thành sản phẩm chính.

  • Vật tư phụ trợ, bao bì, vật liệu đóng gói.

Khi đó, vai trò của kế toán nguyên vật liệu là đảm bảo tính chính xác của số liệu, giúp ban lãnh đạo có căn cứ kiểm soát chi phí và lập kế hoạch sản xuất hợp lý.


Nhiệm vụ của Kế toán nguyên vật liệu là gì?

Kế toán nguyên vật liệu không chỉ đơn thuần nhập liệu mà còn thực hiện nhiều công việc chuyên sâu nữa. Sau đây là bản mô tả chi tiết công việc của kế toán NVL để bạn tham khảo:

Nhiệm vụ chính

Công việc cụ thể

Theo dõi nhập - xuất - tồn kho nguyên vật liệu

  • Kiểm tra chứng từ nhập kho (hóa đơn mua hàng, phiếu nhập).

  • Theo dõi xuất kho nguyên vật liệu cho sản xuất theo từng lệnh sản xuất, bộ phận sử dụng.

  • Ghi chép, hạch toán chính xác các nghiệp vụ phát sinh trên phần mềm kế toán.

Kiểm soát số lượng, giá trị nguyên vật liệu

  • Đối chiếu tồn kho thực tế với số liệu sổ sách định kỳ (thường là hàng tháng, quý).

  • Tính toán giá trị nguyên vật liệu theo các phương pháp kế toán: Bình quân gia quyền, Nhập trước - Xuất trước (FIFO), Đích danh…

  • Cảnh báo tình trạng thiếu hụt hoặc tồn kho dư thừa.

Phối hợp với các bộ phận liên quan

  • Làm việc trực tiếp với bộ phận kho để kiểm tra, đối chiếu số liệu.

  • Hỗ trợ bộ phận mua hàng trong việc kiểm soát giá nguyên vật liệu đầu vào.

  • Phối hợp với bộ phận sản xuất để quản lý định mức nguyên vật liệu.

Lập báo cáo nguyên vật liệu

  • Báo cáo nhập - xuất - tồn kho định kỳ.

  • Phân tích chênh lệch giữa số liệu thực tế và định mức tiêu hao nguyên vật liệu.

  • Đề xuất các giải pháp nhằm tối ưu hóa việc sử dụng vật tư.

Các công việc khác

  • Đảm bảo vệ sinh khu vực làm việc.

  • Tham gia đầy đủ các cuộc họp nội bộ được doanh nghiệp tổ chức.

  • Tham gia đóng góp ý kiến để cải tiến công việc.

  • Thực hiện các công việc khác theo chỉ đạo của cấp trên.


Kế toán nguyên vật liệu có phải là kế toán vật tư?

Về bản chất, kế toán nguyên vật liệu là một phần của kế toán vật tư, nhưng hai khái niệm có phạm vi khác nhau. Cụ thể:

Tiêu chí

Kế toán nguyên vật liệu

Kế toán vật tư

Phạm vi quản lý

Nguyên vật liệu chính, phụ phục vụ sản xuất

Tất cả vật tư: Nguyên vật liệu, công cụ, dụng cụ, bao bì, phụ tùng…

Xuất hiện phổ biến tại

Nhà máy, doanh nghiệp sản xuất

Doanh nghiệp sản xuất, thương mại, xây dựng, dịch vụ…

Mục tiêu chính

Quản lý chặt chẽ nguyên vật liệu để kiểm soát chi phí, phục vụ sản xuất

Theo dõi toàn bộ vật tư, phục vụ sản xuất, thi công hoặc vận hành

Như vậy:
  • Nếu nói kế toán nguyên vật liệu là một phần của kế toán vật tư thì hoàn toàn chính xác.

  • Nhưng kế toán vật tư không chỉ có kế toán nguyên vật liệu, mà còn bao gồm các loại vật tư khác như công cụ dụng cụ, phụ tùng…

kế toán nguyên vật liệu là gì
Kế toán NVL là một phần của kế toán vật tư

Quy trình kế toán NVL chuẩn

Dưới đây là quy trình bài bản mà kế toán nguyên vật liệu cần tuân thủ:

Bước

Nội Dung

Bước 1

Tiếp nhận chứng từ nhập kho từ bộ phận mua hàng

Bước 2

Kiểm tra tính hợp lệ của hóa đơn, phiếu nhập

Bước 3

Ghi nhận nhập kho nguyên vật liệu trên phần mềm

Bước 4

Theo dõi lệnh xuất kho phục vụ sản xuất

Bước 5

Hạch toán các nghiệp vụ xuất kho

Bước 6

Định kỳ đối chiếu tồn kho sổ sách với thực tế

Bước 7

Tổng hợp báo cáo nhập - xuất - tồn kho

Bước 8

Phân tích số liệu, đề xuất điều chỉnh kịp thời


Kinh nghiệm làm kế toán NVL hiệu quả

Để hoàn thành tốt công việc kế toán nguyên vật liệu, bạn cần lưu ý:

- Hiểu rõ đặc điểm nguyên vật liệu của doanh nghiệp, phân loại chính xác.

- Sử dụng thành thạo phần mềm kế toán (Fast, Misa, SAP...) để đảm bảo số liệu chính xác.

- Thường xuyên kiểm tra, đối chiếu với bộ phận kho nhằm hạn chế sai sót, thất thoát.

- Nắm vững các quy định về hóa đơn, chứng từ đầu vào.

- Biết cách tính giá nguyên vật liệu theo nhiều phương pháp kế toán.

- Phối hợp tốt với các phòng ban khác, đặc biệt là kho, sản xuất, mua hàng.

- Định kỳ tham gia kiểm kê thực tế để đảm bảo sự khớp giữa sổ sách và vật chất.


Những sai lầm phổ biến cần tránh

Để trở thành một kế toán NVL “được việc” bạn cần tránh mắc phải những sai lầm phổ biến sau đây:

  • Hạch toán thiếu, sai mã nguyên vật liệu, dẫn đến sai lệch báo cáo.

  • Không theo dõi chặt chẽ định mức tiêu hao nguyên vật liệu.

  • Lơ là trong việc kiểm kê kho thực tế.

  • Thiếu sự phối hợp với các bộ phận dẫn đến số liệu không khớp.

  • Không cập nhật giá mua nguyên vật liệu, gây chênh lệch giá trị tồn kho.


Tóm lại, Kế toán nguyên vật liệu đóng vai trò then chốt trong việc quản lý tài sản và chi phí của doanh nghiệp sản xuất. Việc kiểm soát tốt nguyên vật liệu không chỉ giúp giảm thiểu thất thoát, lãng phí mà còn nâng cao hiệu quả sản xuất và tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Nếu bạn đang tìm hiểu hoặc ứng tuyển vị trí kế toán NVL, việc trau dồi kỹ năng chuyên môn, hiểu rõ quy trình và nâng cao khả năng phối hợp là yếu tố then chốt để thành công.

Ms. Công nhân

4.3 (803 đánh giá)
Kế toán nguyên vật liệu là gì? Kinh nghiệm thực tế làm kế toán NVL hiệu quả Kế toán nguyên vật liệu là gì? Kinh nghiệm thực tế làm kế toán NVL hiệu quả

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Công nhân dán tem trong nhà máy: Công việc phổ thông và ổn định lâu dài

Công nhân dán tem trong nhà máy: Công việc phổ thông và ổn định lâu dài

Trong quy trình sản xuất hiện đại, công đoạn dán tem tuy nhỏ nhưng lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Vì vậy, vị trí công nhân dán tem trong nhà máy...

20.06.2025 24

IE là gì? Mô tả công việc kỹ sư IE và mức lương mới nhất

IE là gì? Mô tả công việc kỹ sư IE và mức lương mới nhất

Trong môi trường sản xuất hiện đại, Kỹ sư IE là vị trí then chốt giúp doanh nghiệp giảm chi phí, tăng năng suất và tối ưu hóa quy trình. Nếu bạn đang...

19.06.2025 45

Lái xe riêng làm gì? Lương bao nhiêu? Có thăng tiến được không?

Lái xe riêng làm gì? Lương bao nhiêu? Có thăng tiến được không?

Cùng là công việc lái xe nhưng lái xe riêng lại nhận được sự ngưỡng mộ và tôn trọng cao hơn từ xã hội. Vậy lái xe riêng là ai? Lái xe riêng làm gì? Lư...

18.06.2025 40

SOP là gì trong nhà máy? Ví dụ 03 SOP điển hình nhất

SOP là gì trong nhà máy? Ví dụ 03 SOP điển hình nhất

SOP là gì trong nhà máy? Tại sao mọi doanh nghiệp sản xuất hiện nay đều bắt buộc phải xây dựng SOP cho từng công đoạn sản xuất? Cùng tìm hiểu định ngh...

13.06.2025 86