6 Phương pháp dịch thuật cơ bản Phiên dịch viên cần biết

Bên cạnh kiến thức và kỹ năng cần có, các phiên dịch viên (PDV) muốn hoàn thành tốt buổi dịch phải nắm và hiểu được các phương pháp dịch thuật cơ bản nhất. Vậy bạn có biết đó là những phương pháp dịch thuật nào? Nếu chưa có nhiều thông tin, hãy để Tuyencongnhan.vn giúp bạn giải đáp!

Bạn có biết các phương pháp dịch thuật cơ bản không?

►Phương pháp thay thế - Replacement

Trong phiên dịch, thay thế có nghĩa là chuyển loại từ; nghĩa là đơn giản hóa nội dung cần dịch bằng cách thay thế từ loại gốc của một từ sang từ loại khác khi dịch (tính từ => động từ hay danh từ => tính từ). Phương pháp này giúp lời dịch trở nên trôi chảy, thoát ý và trau chuốt hơn, nhưng vẫn đảm bảo tính chính xác của thông tin.

Ví dụ: He is a name writer (Anh ấy là một nhà văn có tiếng/ có tên tuổi/ nổi tiếng)

Trên thực tế, “name” là danh từ nhưng trong trường hợp này nó là tính từ bổ nghĩa cho danh từ phía sau nó, tức từ loại của “name” đã được chuyển và nghĩa của “name” lúc này tương đương với nghĩa của “famous” hay “well-know”

►Phương pháp dùng uyển ngữ - Euphemism

Là phương pháp có tác dụng nói giảm nói tránh, giúp câu nói bớt tính thô tục và mang hơi hướng trang trọng hơn. Phương pháp này thường được sử dụng trong các buổi dịch cho các văn bản khoa học, dự án, nghị quyết trong hội nghị, các kỳ đại hội,…

Ví dụ: thay vì dịch câu “Bố mẹ anh ấy đã qua đời từ cách đây đã lâu” thành “His parent died long time ago”, PDV nên dịch thành “His parent passed away long time ago”.

Dịch thuật áp dụng phương pháp dùng uyển ngữ giúp câu nói bớt đi tính thô tục và nặng nề 

►Phương pháp chuyển nghĩa - Transforming General Words Into Specific Words

Tương tự như tiếng Việt, trong tiếng Anh, một từ cũng có thể có rất nhiều nghĩa và PDV thường chỉ ưu tiên sử dụng những nghĩa chính hoặc nghĩa thường dùng nhất mà không lưu ý rằng nghĩa chính hay nghĩa thường dùng của một từ trong nhiều trường hợp có thể biểu hiện một nghĩa cụ thể khác. Do đó, để phần dịch được đánh giá cao, PDV phải hiểu và vận dụng được phương pháp này trong việc sử dụng linh hoạt và thành thạo tính đa nghĩa của từ vựng trong việc diễn giải thông tin của diễn giả

Ví dụ: “big” có nghĩa chung nhất là lớn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp khác, PDV có thể diễn đạt những nghĩa khác nhau mang tính cụ thể hơn của từ này. Chẳng hạn: He has big plans (Anh ấy có những kế hoạch đầy tham vọng)/ It’s a big match (Đó là một trận đấu quan trọng)

►Phương pháp hoán dụ - Metonymy

Là phương pháp sử dụng một biểu tượng đặc trưng để chỉ đối tượng liên quan đến

Ví dụ: thay vì nói “Lovers are kissing” (Những cặp tình nhân đang hôn nhau) bạn có thể nói: “Lovers are lipping”. Lý do là vì hoạt động hôn được thực hiện bởi môi, môi là biểu tượng đặc trưng cho hành động này.

Phương pháp hoán dụ được các PDV sử dụng khá thường xuyên có tác dụng làm giảm đi sự nhàm chán, tính rập khuôn khi dịch

►Phương pháp ẩn dụ - Metaphor

Là phương pháp sử dụng những đối tượng có tính tương đồng để biểu đạt cho đối tượng liên quan đến giúp tăng tính gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.

Ví dụ: He is a mouse (Anh ta là một người nhút nhát)/ He is a lion in the battle (Anh ấy là một người hùng trong trận đấu)

►Phương pháp cải dung - Synnecdoche

Là phương pháp sử dụng những cái riêng để chỉ những cái chung

Ví dụ: bạn có thể dùng “bread” (bánh mỳ) thay cho “food” trong câu “That is how I earn my daily bread” (Đó là cách tôi kiếm ăn hàng ngày)

PDV cũng có thể sử dụng phương pháp cải dung để dễ dàng hơn trong việc tìm và xác định từ/ cụm từ để dịch​

Ms. Công nhân