Làm thế nào để Phiên dịch viên có được kỹ năng tốc ký?

Bên cạnh trí nhớ tốt, tốc ký (ghi chép nhanh) cũng là 1 trong những kỹ năng quan trọng nhất hỗ trợ công việc cho các phiên dịch viên (PDV). Vậy bạn có biết làm thế nào để sở hữu kỹ năng đặc biệt này? Vieclamnhamay.vn xin chia sẻ một số gợi ý giúp rèn luyện kỹ năng tốc ký để bạn tham khảo và áp dụng khi cần

Bạn có biết làm thế nào để phiên dịch viên có được kỹ năng tốc ký?

Tại sao kỹ năng tốc ký lại quan trọng với phiên dịch viên?

Nếu rèn luyện kỹ năng nhớ là bước đầu tiên cơ bản giúp PDV hình thành thói quen nghe - xử lý thông tin một cách nhanh chóng và thông minh để truyền tải ngay lập tức thông điệp của diễn giả thì kỹ năng ghi chép nhanh giúp phiên dịch truyền tải đầy đủ và trọn vẹn hơn nội dung của diễn giả, tránh tình trạng không nhớ hết gây bỏ sót ý.

Thông thường, kỹ năng tốc ký đặc biệt quan trọng trong các buổi dịch có tính chất kỹ thuật chứa nhiều thông tin chuyên môn, nhiều số liệu phức tạp đòi hỏi PDV phải truyền tải đầy đủ và chính xác tuyệt đối nội dung trao đổi.

Bản chất của kỹ năng tốc ký là gì?

Đó không phải là việc ghi chép lại nguyên văn mọi câu từ mà diễn giả nói; cũng không giống như việc sinh viên ghi lại bài giảng của giảng viên tại lớp rồi nghiên cứu lại sau giờ học; càng không phải là việc ghi chép biên bản để viết báo cáo sau cuộc họp… tốc ký là ghi chép lại những từ, ý chính, có chức năng hỗ trợ, giúp PDV nhớ, tái hiện lại và truyền tải ngay tại chỗ những nội dung đã nghe, nhớ từ diễn giả đến người nghe một cách đầy đủ và sát nghĩa nhất có thể.

Tốc ký là ghi chép nhanh lại những từ, ý chính trong lời nói của diễn giả để truyền tải đầy đủ và chính xác đến người nghe

Phiên dịch viên cần ghi tốc ký những gì?

- Ghi ý

Đó là những nội dung cốt lõi của bài nói. Để tiết kiệm thời gian và dễ hiểu những gì cần dịch, PDV nên sử dụng các ký hiệu, biểu tượng, từ khóa, hình vẽ diễn đạt riêng, chúng sẽ giúp bạn nhớ ý diễn giả muốn truyền tải và diễn đạt theo cách riêng. Ngoài ra, đừng quên sử dụng các từ bản lề (liên từ chỉ quan hệ nhân quả, đối lập, song song, thời gian như but, as a result, however…) để tạo sự thống nhất và logic giữa các ý

- Ghi số liệu

Với những bài dịch có đề cập đến các số liệu cụ thể, PDV cần đảm bảo ghi lại chính xác tuyệt đối từng con số, tránh trường hợp thiếu/ sai dù chỉ một số tại bất kỳ hàng nào gây nên những hậu quả nghiêm trọng, bởi thông thường, những con số này có vai trò giúp củng cố, chứng minh lập luận hay quan điểm của diễn giả.

- Ghi thuật ngữ

Không giống như việc ghi ý (PDV có nhiều cách riêng để ghi), các thuật ngữ chuyên ngành thì từ tương ứng chỉ có một. Do đó, để tránh sai sót, PDV cần ghi lại chính xác các từ kỹ thuật này để có thể tìm được từ dịch tương ứng trong ngôn ngữ đích.

- Ghi từ lặp lại hoặc từ được nhấn mạnh

Những từ mà diễn giả nhắc đi nhắc lại nhiều lần hoặc nhấn mạnh trong bài nói thường nói lên chủ đề chính/ xuyên suốt mà diễn giả muốn truyền tải đến người nghe. Việc ghi lại những từ này giúp PDV bám sát hướng dịch.

Ghi ý, số liệu, thuật ngữ và những từ/ cụm từ được lặp lại hoặc nhấn mạnh là những gì PDV nên làm nếu muốn có bản dịch chuẩn

Phiên dịch viên nên ghi tốc ký như thế nào?

Trước khi thực hành kỹ năng tốc ký, PDV cần lưu ý một số nguyên tắc rèn luyện sau đây:

• Tự xây dựng hệ thống các chữ viết tắt, ký hiệu, biểu tượng, hình vẽ của riêng mình

• Khi ghi tắt không nhất thiết phải viết toàn bộ từ, đồng thời tuyệt đối không ghi lại cả câu

• Sử dụng các gạch đầu dòng, ký hiệu để phân biệt ý chính - ý phụ - dẫn chứng - ví dụ…

• Ghi câu đầu tiên và câu cuối cùng của một ý

• Chia trang giấy làm 2 và ghi theo cột dọc, việc này giúp thuật tiện cho việc đọc khi dịch, tránh lật mở qua trang gây đứt mạch ý tưởng, tốn thời gian

• Ghi bằng ngôn ngữ đích

• Ghi chép thật ngắn gọn, ghi theo kiểu chọn lọc những gì chính yếu nhất

• …

Hy vọng những thông tin mà Vieclamnhamay.vn chia sẻ trên đây sẽ giúp các PDV, nhất là PDV mới vào nghề giải đáp thắc mắc “làm thế nào để PDV có được kỹ năng tốc ký?”, từ đó áp dụng rèn luyện mỗi ngày để sở hữu kỹ năng quan trọng này, hỗ trợ tốt nhất cho công việc phiên dịch của bản thân trong tương lai.

Ms. Công nhân