Lead time là gì? Cách cắt giảm Lead time để tăng tốc sản xuất

Trong hoạt động sản xuất, tốc độ quyết định lợi thế. Khách hàng muốn giao nhanh, kho muốn tồn ít, còn sản xuất phải ổn định. Điểm cân bằng nằm ở lead time.

Vậy lead time là gì? Vì sao nó ảnh hưởng trực tiếp đến tồn kho, chi phí, dòng tiền? Và doanh nghiệp nên làm gì để rút ngắn lead time một cách bền vững? Bài viết sau đây của Vieclamnhamay.vn sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết.

Lead time là gì?

Lead time (thời gian dẫn) là khoảng thời gian từ lúc phát sinh nhu cầu (đơn đặt hàng/ lệnh sản xuất/ yêu cầu mua) đến lúc nhu cầu đó được đáp ứng hoàn tất (hàng sẵn sàng giao/ bàn giao cho khách/ đưa vào sử dụng).

• Ở góc độ khách hàng: Order Lead Time = từ lúc đặt đến lúc nhận hàng.

• Ở góc độ nội bộ: Manufacturing Lead Time (MLT) = từ lúc phát hành lệnh sản xuất đến khi thành phẩm nhập kho.

• Ở góc độ mua hàng: Procurement Lead Time (PLT) = từ lúc tạo PO đến khi vật tư về kho, qua kiểm chất lượng.

Công thức tính Lead time

Công thức tổng quát là:

Lead time = Thời điểm hoàn tất – Thời điểm khởi tạo nhu cầu

Các loại lead time trong nhà máy

Phổ biến nhất là:

- Procurement Lead Time (Thời gian mua sắm/ thu mua nguyên vật liệu)

​– Tính từ khi phát hành đơn mua hàng (PO) đến khi vật tư/ linh kiện được nhập kho và sẵn sàng sử dụng.

- Manufacturing Lead Time (Thời gian sản xuất)

– Tính từ khi lệnh sản xuất được phát hành cho đến khi thành phẩm hoàn tất và nhập kho.

- Order-to-Delivery Lead Time (Thời gian từ đặt hàng đến giao hàng)

– Toàn bộ chu kỳ từ lúc khách hàng đặt đơn, qua các khâu lập kế hoạch, thu mua, sản xuất cho đến khi giao sản phẩm cho khách.

- Repair/Service Lead Time (Thời gian bảo trì/sửa chữa)

– Thời gian cần để xử lý một yêu cầu bảo hành, sửa chữa hoặc dịch vụ sau bán hàng.

- Cash-to-Cash Lead Time (Chu kỳ tiền mặt)

– Khoảng thời gian từ khi doanh nghiệp thanh toán cho nhà cung cấp đầu vào cho đến khi thu được tiền từ khách hàng đầu ra.

Lead time khác gì Cycle time, Takt time?

• Cycle Time (CT): thời gian thao tác/ chu kỳ để làm xong 1 đơn vị tại một công đoạn.

• Takt Time: nhịp cần thiết để đáp ứng nhu cầu khách (Thời gian khả dụng / Nhu cầu).

Cách đo lead time (chuẩn hóa điểm bắt - kết)

1. Xác định mốc thời gian rõ ràng: ví dụ MLT tính từ “Lệnh sản xuất Released” đến “GRN thành phẩm”.

2. Ghi nhận tự động trên ERP/MES/CMMS, tránh nhập tay chậm & sai.

3. Báo cáo theo phân vị (P50/P90) thay vì chỉ dùng trung bình để phản ánh biến động thực tế.

4. Tách theo mã hàng/ đường công nghệ/ ca kíp để tìm nút thắt.

Tác động của lead time tới tồn kho & điểm đặt hàng (ROP)

• ROP (Reorder Point) = Nhu cầu trung bình trong Lead Time + Safety Stock.

• Lead time càng dài/ biến động lớn → Safety Stock phải tăng → chi phí vốn & lưu kho tăng.

• Rút ngắn lead time giúp: giảm tồn, tăng vòng quay, tăng khả năng phản hồi trước biến động nhu cầu.

Nguyên nhân khiến lead time dài trong nhà máy

• Lô sản xuất quá lớn → xếp hàng chờ lâu.

• Changeover/ Setup dài, thiếu chuẩn hóa.

• Layout phân tán, vận chuyển nội bộ nhiều chặng.

• Thiếu vật tư/ đợi PO, NCC xa, độc nguồn.

• Bottleneck chưa được cân bằng, máy trọng yếu tải cao.

• Chất lượng không ổn định → rework, kiểm lại.

• Phê duyệt nhiều tầng, dữ liệu rời rạc (Excel, giấy).​

Quy trình 6 bước rút ngắn lead time (gợi ý triển khai)

1. Vẽ Value Stream Map (Current State) từ PO/WO đến giao hàng.

2. Đo thực tế từng thành phần thời gian; xác định Top-3 nút thắt.

3. Thí điểm 2–3 đòn bẩy (SMED, giảm lot, cell) ở một dòng sản phẩm.

4. Chuẩn hóa – nhân rộng sang các mã tương đồng.

5. Số hóa theo dõi (MES/e-Kanban/BI dashboard).

6. Duy trì kỷ luật bằng Daily Management + review KPI tuần/tháng.

Lead time là gì? – Là “độ trễ” từ nhu cầu đến đáp ứng, chi phối trực tiếp tồn kho, chi phí, năng lực phản hồi và dòng tiền. Muốn tăng tốc nhà máy, đừng chỉ tập trung vào tốc độ máy; hãy giảm chờ đợi, rút setup, kéo ngắn hành trình vật tư, chuẩn hóa & số hóa dòng chảy. Một chương trình rút ngắn lead time có kỷ luật sẽ giúp doanh nghiệp giao nhanh hơn, tồn kho thấp hơn, dòng tiền khỏe hơn – đó mới là lợi thế cạnh tranh bền vững.

Ms. Công nhân