Nghỉ Tết quá thời gian quy định, công nhân có thể bị đuổi việc?
03.12.2024 2601 vi.vothanh
Sau Tết Nguyên đán, nhiều công nhân có ý định “nghỉ Tết” thêm vài ngày rồi mới quay trở lại làm việc. Hoặc một số khác chần chừ chưa mua kịp vé tàu xe, trễ nải với nhiều lý do cá nhân... Liệu rằng, trong những trường hợp này, công nhân có thể bị doanh nghiệp đuổi việc không?
Tại sao công nhân chậm quay trở lại làm việc sau Tết?
Có nhiều nguyên do để một hay một vài công nhân, người lao động dù thu nhập thấp vẫn nấn ná ở lại quê nhà dù kỳ nghỉ Tết theo quy định của công ty đã hết. Điển hình nhất có thể kể đến:
- Muốn ở thêm với ba mẹ già cho trọn vẹn không khí xuân năm mới. Bởi đã lâu rồi chưa được sum vầy hạnh phúc như thế này.
- Hết vé tàu, xe để mua đúng ngày theo nhu cầu, nên đành phải mua trễ hơn 1-2 ngày.
- Muốn mua vé xa ngày Tết một chút để có giá rẻ hơn là mua cận Tết. Nghĩa là, thay vì quay trở lại thành phố tầm mùng 5 Tết để mùng 6 làm việc đầu năm thì một số người chọn đi sau mùng 10 để có vé giá rẻ.
- Bản thân hoặc người thân như cha, mẹ, con... bị ốm phải nằm viện điều trị nên chưa thể đi làm trở lại được.
- Muốn ở lại tham gia đợt tuyển dụng đầu năm tại doanh nghiệp ở quê và nếu đậu sẽ ở lại quê làm luôn thay vì quay trở lại thành phố.
- ...
Còn bạn, lý do chậm trở lại làm việc sau Tết là gì?
Công nhân sẽ bị đuổi việc nếu nghỉ Tết quá thời gian quy định?
Hiện nay, tại rất nhiều doanh nghiệp, ngày bắt đầu làm việc là mùng 6 Tết nhưng mãi đến tận 15 tháng Giêng các công nhân mới lật đật trở lại lao động với nhiều lý do, chínhh đáng có, không thể chấp nhận cũng có. Tuy nhiên, lượng lớn người chậm trễ đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất của các nhà máy, khu công nghiệp. Với những trường hợp này, một số công ty không chọn hình thức đơn phương chấm dứt HĐLĐ mà thẳng tay áp dụng sa thải. Liệu làm như vậy có hơi quá nếu như chỉ chậm trễ vài ngày?
Theo quy định của pháp luật, NLĐ có thể bị sa thải nếu tự ý bỏ việc cộng dồn 5 ngày trong 1 tháng hoặc 20 ngày trong một năm mà không có lý do chính đáng. Quy định cụ thể như sau:
Như vậy, trường hợp đối với những công nhân xa nhà, nếu trước và sau Tết nghỉ việc không lý do, thời gian cộng dồn quá 5 ngày sẽ có nguy cơ bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, thậm chí là sa thải dù NLĐ không có ý định nghỉ việc thực sự.
Tuy nhiên, nếu có lý do chính đáng theo liệt kê trên đây, hãy chứng thực với NSDLĐ để được kéo dài thời gian nghỉ Tết hợp lệ mà không lo sợ sẽ bị mất việc khi quay trở lại sau kỳ nghỉ dài ngày.
Phân biệt sa thải và đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động?
Nhiều người cho rằng, dù là đơn phương chấm dứt hợp đồng hay sa thải thì chung quy cũng đều nghỉ việc. Nhất là sau Tết, một số bạn có ý định nhảy việc nên ở quê ăn Tết thêm vài ngày cũng không sao. Thế nhưng, hai trường hợp này khác nhau hoàn toàn và sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi cụ thể.
Nội dung |
Sa thải |
Đơn phương chấm dứt HĐLĐ |
Đối tượng |
Chỉ NSDLĐ mới được phép áp dụng hình thức sa thải |
Cả NSDLĐ và NLĐ đều có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ |
Nguyên nhân |
- Có hành vi vi phạm nội dung trong lao động và tái phạm nhiều lần hoặc trái pháp luật... - Nghỉ việc không lý do với tổng thời gian từ 5 lần/30 ngày |
- Nguyên nhân khách quan: tình huống bất khả kháng, thiên tai… - Nguyên nhân chủ quan: bị xâm hại, ngược đãi, ốm đau… - NLĐ không hoàn thành tốt công việc được giao. - Doanh nghiệp không thực hiện các nghĩa vụ theo cam kết hợp đồng - Không nhất thiết phải xuất hiện hành vi vi phạm |
Quy định thủ tục |
- Doanh nghiệp phải chứng minh được lỗi vi phạm của NLĐ. - Phải có sự tham gia của tổ chức đại diện để đảm bảo quyền lợi cho NLĐ - NLĐ có quyền bào chữa nếu không thỏa mãn khi bị sa thải. (Có thể nhờ đến luật sư hoặc tổ chức có thẩm quyền như công đoàn) - Mọi quyết định sa thải đều phải lập thành biên bản |
- Hai bên phải thông báo thời gian chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định cụ thể (*) - Mỗi bên phải có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản có liên quan theo quy định làm việc và hợp đồng. - Trong trường hợp đặc biệt, có thể kéo dài thời gian nhưng không được phép quá 30 ngày và doanh nghiệp phải hoàn thành mọi thủ tục, bàn giao lại sổ BHXH cùng những loại giấy tờ đã tạm giữ của NLĐ. |
Quyền lợi |
NLĐ không được nhận trợ cấp thôi việc |
NLĐ sau khi đơn phương chấm dứt hợp đồng theo quy định hợp pháp có thể được nhận trợ cấp thôi việc và các khoản trợ cấp khác. |
(*) Quy định thời gian thông báo chấm dứt HĐLĐ:
Thời điểm sau Tết, rất nhiều công nhân nghỉ việc hoặc đi làm muộn, nhưng vì không nắm rõ được quy định của doanh nghiệp, pháp luật mà bị sa thải ngay đầu năm mới. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của người lao động. Vì vậy, trường hợp chưa thể trở lại làm việc vì lý do bất khả kháng, NLĐ cần chủ động thông báo với công ty để công việc không bị dang dở mà công ty cũng không có cớ để buộc thôi việc trái quy định.
Vũ Vi