Điểm danh 5 loại hệ thống phòng cháy và chữa cháy trong nhà máy được ưa chuộng nhất hiện nay!

Tình hình thực tế những năm gần đây, hỏa hoạn có thể xảy ra bất kỳ lúc nào và ở bất kỳ đâu. Có lẽ vì vậy, hệ thống phòng cháy và chữa cháy (PCCC) đóng vai trò quan trọng, giữ cho những nhà máy hoạt động một cách an toàn và hiệu quả. 

Điểm danh 5 loại hệ thống PCCC được ưa chuộng nhất hiện nay để hiểu rõ về những công nghệ mới và giải pháp tiên tiến. Hãy cùng Vieclamnhamay.vn tìm hiểu về những hệ thống này và tại sao chúng trở thành sự lựa chọn hàng đầu trong việc bảo vệ môi trường làm việc trong nhà máy.

Vai trò của hệ thống PCCC trong nhà máy

Hệ thống phòng cháy và chữa cháy đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong môi trường công nghiệp, đảm bảo an toàn cho cả nhân viên và tài sản của doanh nghiệp. Vai trò cụ thể bao gồm: 

• Bảo vệ nhân sự: Môi trường công nghiệp thường xuyên đối mặt với nguy cơ cháy nổ từ các thiết bị, máy móc, vật liệu dễ cháy. Hệ thống PCCC giúp bảo vệ nhân viên khỏi nguy cơ cháy nổ và tác động xấu của hỏa hoạn.

• Bảo vệ tài sản và thiết bị: Trong môi trường công nghiệp, tài sản và thiết bị có giá trị lớn. Hệ thống PCCC giúp ngăn chặn và kiểm soát nguy cơ cháy để giữ an toàn cho các phương tiện sản xuất, kho hàng, và cơ sở vật chất.

• Ngăn chặn thiệt hại tài chính: Mất mát do cháy nổ không chỉ ảnh hưởng đến an toàn mà còn gây thiệt hại tài chính lớn. Hệ thống PCCC giúp giảm thiểu rủi ro mất mát và đảm bảo sự ổn định tài chính của doanh nghiệp. 

• Duy trì hoạt động sản xuất: Một hỏa hoạn có thể gây nguy cơ dừng sản xuất, mất mát nguyên vật liệu, và làm gián đoạn chuỗi cung ứng. Hệ thống PCCC giúp duy trì hoạt động sản xuất bằng cách kiểm soát và dập tắt nguy cơ cháy nhanh chóng.

• Tuân thủ pháp luật và tiêu chuẩn an toàn: Các doanh nghiệp công nghiệp thường phải tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định về an toàn lao động và phòng cháy. Hệ thống PCCC chính là một phần quan trọng của việc đáp ứng các yêu cầu pháp luật này.c

• Giảm thiểu rủi ro tác động xã hội: Hỏa hoạn trong môi trường công nghiệp có thể gây tác động xã hội lớn, ảnh hưởng đến cộng đồng xung quanh, môi trường, và an sinh xã hội. Hệ thống PCCC đóng vai trò trong việc giảm thiểu những tác động này.

Tóm lại, sự quan trọng của hệ thống PCCC trong môi trường công nghiệp không chỉ là vấn đề an ninh mà còn liên quan đến sự ổn định kinh doanh và sự bền vững của cả hệ thống sản xuất.

Điểm danh 5 loại hệ thống phòng cháy và chữa cháy trong nhà máy 

Hiện nay, để phục vụ cho công tác chống hỏa hoạn, có rất nhiều hệ thống PCCC khác nhau. Mỗi loại sẽ có những điểm khác biệt, cũng như cách sử dụng có phần khác đi. Dưới đây là 5 loại hệ thống PCCC phổ biến tại các doanh nghiệp, nhà máy hiện nay:

1. Hệ Thống Sprinkler (Phun Nước)

Hệ thống sprinkler là một trong những phương tiện phòng cháy và chữa cháy phổ biến nhất trong môi trường công nghiệp. Nó bao gồm một mạng ống cài đặt trên trần hoặc tường, kết hợp với các đầu phun nước (sprinkler heads) được đặt cách nhau và kết nối với một hệ thống ống cấp nước.

Khi đầu phun nước phát hiện nhiệt độ đột ngột do cháy, nó sẽ mở ra và phun nước xuống khu vực bị ảnh hưởng. Điều này tạo ra một màn "mưa" nước nhằm kiểm soát và dập tắt ngọn lửa.

Có nhiều loại đầu phun nước được thiết kế để đáp ứng các yêu cầu cụ thể của từng khu vực. Các loại phổ biến bao gồm đầu phun nước mở nhanh (quick response), đầu phun nước đặc biệt cho khu vực lạnh, và đầu phun nước cách âm.

Hệ thống này có các ưu điểm là: 

• Tính Hiệu Quả: Hệ thống sprinkler có khả năng phản ứng nhanh chóng khi phát hiện cháy, giúp kiểm soát tình hình trước khi ngọn lửa lan rộ.

• An Toàn: Sử dụng nước làm chất chữa cháy, làm giảm rủi ro ô nhiễm và an toàn cho nhân viên.

• Linh Hoạt: Có thể được tích hợp vào hầu hết các loại kết cấu và không gian nhà máy.

Tuy nhiên, hệ thống phun nước không thích hợp cho những khu vực chứa thiết bị điện tử nhạy cảm hoặc vật liệu dễ bị hư hại bởi nước. Cần điều chỉnh áp suất nước sao cho đủ mạnh để đảm bảo hiệu quả, nhưng không quá mạnh để làm tổn thương thiết bị và người làm việc.

Hệ thống này có thể sử dụng để bảo vệ khu vực sản xuất, máy móc và nguyên vật liệu. Hoặc trong các khu vực lưu trữ hàng hóa, giúp ngăn chặn sự lan rộng của ngọn lửa.

2. Hệ thống CO2

Hệ thống CO2 là một hệ thống chữa cháy chủ động, sử dụng khí carbon dioxide (CO2) làm chất dập tắt cháy. Nó được ứng dụng rộng rãi trong môi trường công nghiệp để kiểm soát và dập tắt ngọn lửa. Khi phát hiện có cháy, hệ thống CO2 sẽ tự động phát CO2 từ các bình chứa lớn đến khu vực bị ảnh hưởng. CO2 làm giảm lượng oxy, làm mất đi điều kiện cần thiết cho ngọn lửa phát triển.

Ưu điểm:

• Hiệu Quả Cao: CO2 là chất dập tắt cháy hiệu quả, nhanh chóng làm mất đi nguồn oxi, dập tắt ngọn lửa.

• Không Gây Hại Cho Thiết Bị Điện Tử: Không làm hại cho các thiết bị điện tử hay tạo ra dư lượng nước như hệ thống sprinkler.

• Dùng Được Trong Nhiều Môi Trường Đặc Biệt: Thích hợp cho các khu vực chứa thiết bị điện tử nhạy cảm, dễ hỏng bởi nước.

Nhưng, CO2 ở nồng độ cao có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe người, vì vậy cần có biện pháp đảm bảo an toàn. Do nguy cơ ngộ độc CO2, hệ thống này thường không phù hợp cho các khu vực có người làm việc liên tục.

Có thể sử dụng trong các phòng server, trung tâm dữ liệu, hay các khu vực chứa thiết bị điện tử quan trọng. Phù hợp cho các khu vực chứa nguyên liệu dễ cháy, máy móc hoạt động cả ngày đêm và cần phản ứng nhanh chóng.

Hệ thống CO2 thường được tích hợp với hệ thống kiểm soát tự động và cảm biến nhiệt độ, đảm bảo rằng CO2 chỉ được phát ra khi có nguy cơ cháy nổ. Hệ thống CO2 là một lựa chọn phòng cháy và chữa cháy mạnh mẽ, đặc biệt hiệu quả trong các môi trường có nguy cơ cháy nổ cao.

3. Hệ Thống Bọt Chữa Cháy (Foam System)

Hệ thống bọt chữa cháy sử dụng chất tạo bọt (foam) kết hợp với nước để tạo ra một dung dịch bọt chữa cháy. Được sử dụng rộng rãi trong môi trường công nghiệp để kiểm soát và dập tắt ngọn lửa. Hệ thống này tự động kích thích sự hình thành bọt chữa cháy khi phát hiện cháy. Dung dịch bọt được phun ra khu vực ảnh hưởng, tạo ra một lớp bọt dày, che phủ ngọn lửa và làm giảm lượng oxi cần thiết cho sự cháy. Có nhiều loại bọt được sử dụng, bao gồm bọt chữa cháy ẩm, bọt chữa cháy khô, và bọt chữa cháy cảm ứng nhiệt độ.

Ưu điểm:

• Hiệu Quả Chữa Cháy Cao: Dung dịch bọt tạo ra lớp bọt dày, tăng khả năng kiểm soát và dập tắt ngọn lửa.

• Áp Dụng Trong Nhiều Loại Môi Trường: Phù hợp cho các khu vực chứa nguyên liệu dễ cháy, dầu, và chất lỏng cháy.

• Chống ô nhiễm Nước: Không tạo ra lượng nước lớn như hệ thống phun nước, giảm rủi ro ô nhiễm nước.

Hệ thống này thường được ưa chuộng trong những môi trường có rủi ro cao về cháy lỏng và chất dầu. Để đảm bảo sự hoạt động hiệu quả, cần thiết lập lịch trình bảo dưỡng định kỳ cho hệ thống.

Có thể sử dụng trong kho chứa dầu, hóa chất, và các chất lỏng cháy hoặc các khu vực có nguy cơ cao về cháy nổ từ chất lỏng. Hệ thống bọt chữa cháy thường được tích hợp với các cảm biến nhiệt độ và hệ thống kiểm soát tự động để phát hiện và kiểm soát cháy nhanh chóng. Đây là một giải pháp chữa cháy linh hoạt và hiệu quả, đặc biệt thích hợp cho môi trường công nghiệp có nguy cơ cháy lỏng và chất dầu.

4. Hệ Thống Báo Cháy và Chữa Cháy Tự Động

Hệ thống báo cháy và chữa cháy tự động kết hợp chức năng báo cháy và chữa cháy trong một hệ thống tích hợp. Khi phát hiện có cháy, nó không chỉ cảnh báo mà còn tự động triển khai biện pháp chữa cháy để kiểm soát và dập tắt ngọn lửa.

Hệ thống này tích hợp cảm biến báo cháy để phát hiện sự có mặt của ngọn lửa. Khi có tín hiệu báo cháy, nó kích thích hệ thống chữa cháy tự động, như hệ thống sprinkler, CO2, hoặc foam, để ngăn chặn và dập tắt cháy.

Ưu Điểm:

• Phản Ứng Nhanh Chóng: Hệ thống tự động giúp giảm thời gian phản ứng, đặc biệt quan trọng trong các tình huống cháy nổ.

• Hệ Thống Tích Hợp: Tích hợp giữa báo cháy và chữa cháy giúp đảm bảo sự đồng bộ và hiệu quả.

• Giảm Thiểu Thiệt Hại: Hạn chế thiệt hại từ cháy nổ và đảm bảo an toàn cho nhân viên và tài sản.

So với các hệ thống độc lập, hệ thống tự động có thể đòi hỏi chi phí đầu tư lớn hơn trong quá trình triển khai và bảo trì. Để đảm bảo hoạt động tốt, hệ thống này cần được bảo dưỡng định kỳ và kiểm tra chuyên sâu.

Sử dụng trong các khu vực chứa nguyên liệu dễ cháy, dầu, và trong môi trường có nguy cơ cháy nổ. Thích hợp cho khu vực chứa thiết bị và máy móc quan trọng và các phòng điều khiển.

Hệ thống này thường được kết hợp với hệ thống kiểm soát tự động và cảm biến nhiệt độ để đảm bảo hoạt động chính xác và hiệu quả. Hệ thống báo cháy và chữa cháy tự động là một giải pháp hiện đại và hiệu quả trong việc bảo vệ nhà máy và môi trường làm việc khỏi nguy cơ cháy nổ.

5. Hệ Thống Gas FM200 (HFC-227ea)

Hệ thống Gas FM200, hoặc còn được biết đến với tên gọi khác là HFC-227ea, là một hệ thống chữa cháy chủ động sử dụng chất khí chống cháy HFC-227ea. Được sử dụng để dập tắt cháy trong các môi trường như phòng máy tính, phòng điều khiển, và các khu vực quan trọng khác.

Khi phát hiện cháy, hệ thống sẽ tự động phát gas HFC-227ea vào khu vực bị ảnh hưởng. Chất khí này làm giảm lượng oxi trong không khí, làm mất đi điều kiện cần thiết cho sự cháy mà không làm hại cho thiết bị điện tử và người làm việc.

Ưu Điểm:

• Tính Hiệu Quả Cao: HFC-227ea là một chất khí chống cháy hiệu quả, có khả năng dập tắt ngọn lửa nhanh chóng.

• An Toàn Cho Thiết Bị Điện Tử: Không làm hại cho thiết bị điện tử, không gây dư lượng nước hoặc bọt.

• Không Gây Ô Nhiễm Môi Trường: Là một chất khí "sạch", không gây ô nhiễm cho môi trường.

Do HFC-227ea có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe nếu tiếp xúc lâu dài, nên không phù hợp cho các khu vực có người làm việc liên tục. So với một số hệ thống khác, việc triển khai và bảo trì hệ thống FM200 có thể đòi hỏi chi phí đầu tư lớn hơn.

Hệ thống này có thể dùng để bảo vệ các thiết bị điện tử quan trọng và dữ liệu trong các môi trường như phòng máy tính và trung tâm dữ liệu. Sử dụng trong các khu vực chứa các thiết bị điện tử và máy tính quan trọng.

Hệ thống FM200 thường được kết hợp với các cảm biến nhiệt độ và hệ thống kiểm soát tự động để đảm bảo sự phát hiện và phản ứng nhanh chóng đối với sự cháy. Hệ thống Gas FM200 là một giải pháp chữa cháy hiệu quả và an toàn, đặc biệt là trong các môi trường có nhiều thiết bị điện tử nhạy cảm.

Ngoài 5 hệ thống trên, ở các văn phòng, tòa nhà mini đều nên trang bị các bình cứu hỏa đặt ở những vị trí dễ thấy để sử dụng khi cần thiết. Những thiết bị này tuy không có tính hiệu quả cao với đám cháy lớn, nhưng cũng giúp đảm bảo an toàn trong những trường hợp cần thiết. 

Lựa chọn hệ thống PCCC là một phần quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho một công trình. Thông thường hiện nay, hầu hết các nhà máy, xí nghiệp đều chọn hệ thống Phun nước. Một vài doanh nghiệp có nhà máy thiết kế theo kiểu không gian kín nên chọn loại CO2 giúp dập cháy nhanh chóng và không để lại tác nhân chữa cháy.

Nhân sự nhà máy có cần hiểu về hệ thống PCCC không? 

Việc hiểu về hệ thống phòng cháy và chữa cháy (PCCC) là vô cùng quan trọng đối với nhân viên trong môi trường nhà máy. Không chỉ có những ai phụ trách chuyên môn với cần tìm hiểu các kiến thức này. Bởi: 

• Kiến thức về PCCC giúp nhân viên nhận biết và phản ứng nhanh chóng trước nguy cơ cháy nổ, bảo vệ bản thân và đồng nghiệp khỏi nguy hiểm. 

• Hiểu biết về cách hệ thống PCCC hoạt động giúp nhân viên tham gia vào các biện pháp phòng ngừa để giảm thiểu nguy cơ cháy và tai nạn lao động.

• Trong trường hợp phát sinh hỏa hoạn, nhân viên có kiến thức về cách sử dụng thiết bị PCCC và biện pháp an toàn, giúp họ có khả năng phản ứng nhanh chóng để kiểm soát tình hình. 

• Nhân viên, thông qua việc hiểu biết về PCCC, có thể tham gia vào việc bảo vệ tài sản của nhà máy khỏi nguy cơ mất mát do hỏa hoạn.

Nhân viên cần tuân thủ các quy định PCCC để đảm bảo an toàn và tuân thủ pháp luật. Trong một số trường hợp, nhân viên có thể được đào tạo để tham gia vào đội phòng cháy cứu nạn của nhà máy, nơi hiểu biết về PCCC là yếu tố quan trọng.

Kiến thức về PCCC giúp nhân viên tự tin và chủ động ứng phó với các tình huống khẩn cấp liên quan đến an ninh và an toàn. Đây cũng có thể coi như một phần test kiến thức của nhiều doanh nghiệp khi tuyển bảo vệ. 

Có thể nói, sự hiểu biết về hệ thống PCCC không chỉ là trách nhiệm cá nhân của mỗi nhân viên mà còn là một phần quan trọng của nền văn hóa an toàn trong môi trường làm việc công nghiệp.

Ms. Công Nhân