Đồ gá là gì? 5 thông tin cơ bản về đồ gá trong gia công cơ khí

Trong quá trình gia công, đồ gá là một trong những thiết bị quan trọng để tạo ra sản phẩm cơ khí hoàn thiện. Việc nắm rõ chức năng của đồ gá là gì, phân loại ra sao sẽ giúp công nhân lựa chọn được chi tiết phù hợp, rút ngắn thời gian làm việc. 

Muốn cho ra một sản phẩm cơ khí có độ chính xác cao, công nhân phải trang bị cho mình những kiến thức căn bản về máy gia công, cắt gọt và tất nhiên là không thể không nhắc đến đồ gá. Cùng Vieclamnhamay.vn tìm hiểu đồ gá là gì mà lại có vai trò đặc biệt đến vậy. 

Đồ gá là gì?

Đồ gá là công cụ tùy chỉnh được tạo ra để kết hợp với các loại máy gia công cơ khí (thường là máy CNC) giúp xác định vị trí chi tiết cần gia công (phôi) và giữ vững chi tiết đó trong suốt quá trình cắt gọt kim loại. Đồ gá tuy là dụng cụ phụ nhưng không thể thiếu trong gia công cơ khí.

Công dụng của đồ gá

Để hiểu rõ hơn đồ gá là gì, hãy điểm danh qua tất cả công dụng của thiết bị này khi kết hợp với máy cắt kim loại:

- Cố định chi tiết, giúp sản phẩm cần gia công không bị dịch chuyển, đảm bảo vị trí giữa các phôi cắt gọt luôn chính xác.

- Xác định, kiểm tra vị trí, kích thước sản phẩm cần cắt gọt.

- Tạo chuyển động nhịp nhàng khi gia công chi tiết phức tạp. 

- Giảm thời lượng và sức lực trong gia công, nâng cao năng suất làm việc. 

- Góp phần tạo ra các chi tiết có độ chính xác cao với số lượng lớn. 

Khi cắt gọt, gia công cơ khí, người ta dùng đồ gá để xác định vị trí giữa các phôi nhằm tránh ngoại lực tác động làm dịch chuyển sản phẩm, ảnh hưởng đến quá trình hàn, tiện, phay...

Cấu tạo của đồ gá

Thông thường, đồ gá sẽ có cấu tạo chung như sau:

- Bộ phận định vị sản phẩm gia công.

- Bộ phận kẹp chặt.

- Cơ cấu truyền lực. 

- Cơ cấu hướng dẫn và so dao

- Cơ cấu quay, phân độ.

- Thân, đế đồ gá.

- Cơ cấu định vị, giữ chặt đồ gá với máy gia công. 

Ngoài ra, tùy theo công dụng của đồ gá là gì mà sẽ có những cấu tạo, thiết kế khác nhau tương ứng.

Phân loại đồ gá trong gia công cơ khí

Hiện nay, có rất nhiều loại đồ gá để gia công cơ khí nhưng nhìn chung, có thể phân chia như sau:

Căn cứ theo công dụng:

- Đồ gá kiểm tra: Có vai trò kiểm tra độ chính xác của phôi, chi tiết từng công đoạn.

- Đồ gá lắp ráp: Dùng để lắp ghép các chi tiết với nhau, tạo thành cụm lắp ghép thành phẩm hoặc bán thành phẩm.

- Đồ gá gia công: khoan, tiện, phay... 

Căn cứ theo tính chất:

- Đồ gá vạn năng: có thể sử dụng cho nhiều loại chi tiết gia công khác nhau (ê tô, vấu kẹp, đầu phân độ…)

- Đồ gá chuyên dùng: Là loại đồ gá chỉ sử dụng cho duy nhất 1 chi tiết gia công.

Căn cứ theo tính chất truyền lực:

- Đồ gá cơ khí; đồ gá khí nén, thủy lực; đồ gá điện từ; đồ gá chất dẻo.

Căn cứ theo nhóm máy:

- Đồ gá của máy phay, máy tiện, máy bào, máy gia công bánh răng, máy chuốt...

Những lưu ý khi lựa chọn đồ gá công nhân cơ khí cần biết

Khi lựa chọn đồ gá, ngoài việc tìm hiểu được vị trí cần gắn, yêu cầu mức độ chính xác… bạn cần lưu ý những điểm sau:

- Đồ gá phải có khả năng kẹp chi tiết chắc chắn. 

- Kết cấu dễ sử dụng, sửa chữa, thuận tiện trong việc thay thế, lắp ráp, dễ dàng kết hợp với các thiết bị khác để gia công. 

- Các chất liệu cấu tạo của đồ gá là gì, khả năng chịu lực phải ổn định để đảm bảo độ bền. 

- Thiết kế đảm bảo an toàn cho công nhân trong quá trình sử dụng.

Trên đây là những thông tin cần thiết về đồ gá. Khi gia công cơ khí, công nhân cần tìm hiểu kỹ cấu tạo, chức năng của đồ gá là gì để lắp ráp, chọn được thiết bị làm việc phù hợp. 

Bài viết hữu ích: Máy nén khí là gì? 3 Quy trình vận hành máy nén khí an toàn nhất​

Ms. Công nhân