NLĐ có được từ chối khi Công ty giao thêm việc không đúng như thỏa thuận trong HĐLĐ?

Vì nhiều nguyên do mà không ít công ty giao thêm cho người lao động (NLĐ) những công việc không đúng như đã thỏa thuận trong Hợp đồng lao động (HĐLĐ). Có người đồng ý làm, có người từ chối thì bị cho nghỉ việc. Như vậy có đúng luật không? NLĐ có được từ chối nhận việc trong trường hợp này không? Nếu chưa có được câu trả lời thỏa đáng, cùng Vieclamnhamay.vn tìm hiểu thử nhé!

Thế nào là giao thêm việc không đúng như thỏa thuận trong HĐLĐ?

Luật quy định DN, NSDLĐ giao việc cho NLĐ theo đúng những gì đã thỏa thuận, giao kết trong HĐLĐ, đảm bảo phù hợp với trình độ chuyên môn - kỹ năng nghiệp vụ - sức khỏe - giới tính - độ tuổi… Do đó, về nguyên tắc, NLĐ cần thực hiện đúng và đủ công việc đã thỏa thuận với công ty như trong HĐLĐ. Tuy nhiên, khác với điều chuyển lao động tạm thời, giao thêm việc tức là DN, NSDLĐ đề nghị cho đến yêu cầu NLĐ làm thêm một hoặc một số công việc khác nữa, không đúng như thỏa thuận trong HĐLĐ, bên cạnh công việc đang đảm nhận theo thỏa thuận nhưng không thuộc 1 trong các trường hợp được phép điều chuyển lao động đúng luật theo quy định mà NLĐ không đồng ý.

Dưới đây là ví dụ điển hình để cùng phân tích và đánh giá:

“Mình đang lái xe ở Công ty may S.H., với mức lương 7,5 triệu đồng/tháng, phụ cấp thêm 2 triệu đồng/tháng (chạy 2 xe, xe 16 chỗ đưa đón nhân viên, xe tải 2 tấn chở hàng vải và phụ liệu cho các xưởng. Vậy mà còn bị kêu làm việc khác nữa như: sơn đường ống PCCC, cắt cỏ (tương lai)… Mình không đồng ý làm thêm việc phụ này thì bị cho thôi việc. Bức xúc quá nên tâm sự cùng anh em” - anh L.Đ.Phước chia sẻ trên fanpage Đời Công nhân sáng nay.

Và đây là biên bản làm việc để chấm dứt HĐLĐ giữa công ty may S.H. với anh P. được đăng tải công khai trên mạng:

Theo bạn, như thế này là giao thêm việc hợp lý hay không? Công ty có sai không khi cho anh P. nghỉ việc?...

Đơn phương chấm dứt HĐ khi NLĐ không đồng ý làm thêm việc có đúng luật?

DN, NSDLĐ có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ với NLĐ trong các trường hợp sau đây:

- NLĐ thường xuyên không hoàn thành công việc theo HĐLĐ

- NLĐ bị ốm đau, tai nạn đã điều trị trong một khoảng thời gian nhất định liên tục tùy theo loại HĐLĐ (12 tháng đối với HĐ không xác định thời hạn, 6 tháng đối với HĐ xác định thời hạn, quá nửa thời hạn HĐ đối với HĐ theo mùa vụ) mà khả năng lao động vẫn chưa hồi phục

- Do thiên tai, hỏa hoạn hay lý do bất khả kháng khác theo quy định của luật mà NSDLĐ đã tìm đủ mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải thu hẹp sản xuất, giảm chỗ làm việc

- NLĐ không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn tạm hoãn HĐLĐ

Những trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng ngoài các trường hợp trên đây là trái pháp luật.

Do đó, với trường hợp công ty giao thêm việc không đúng như đã thỏa thuận trong HĐLĐ và NLĐ không đồng ý làm theo mà công ty đơn phương chấm dứt HĐ đối với NLĐ được cho là không đúng luật. Trong trường hợp này, NLĐ có thể khiếu nại lên tổ chức công đoàn và ban giám đốc công ty. Nếu hết thời hạn mà công ty không giải quyết hay giải quyết không thỏa đáng thì có thể khiếu nại lên Sở LĐ-TB&XH để được bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp.

NLĐ có được từ chối khi công ty giao thêm việc không đúng như thỏa thuận trong HĐLĐ?

Luật cho phép NLĐ được quyền từ chối làm công việc được giao thêm khi:

- Lý do DN, NSDLĐ đưa ra khi giao thêm việc cho NLĐ mà không đúng như thỏa thuận ban đầu trong HĐLĐ, cũng không thuộc các lý do được phép điều chuyển lao động tạm thời được pháp luật cho phép

- Hết thời hạn 60 ngày làm việc cộng dồn trong 1 năm nhưng DN, NSDLĐ vẫn yêu cầu NLĐ làm thêm việc không đúng trong HĐ và NLĐ không đồng ý làm tiếp

- Xét thấy làm công việc giao thêm có nguy cơ rõ ràng đe dọa trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của NLĐ theo quy định của luật

Khi chứng minh được mình đúng và bị bắt ép làm thêm công việc không đúng như thỏa thuận trong HĐLĐ và đã từ chối nhưng vẫn không được giải quyết, NLĐ có thể đơn phương chấm dứt HĐ với lý do “Không được bố trí theo đúng công việc đã thỏa thuận trong HĐLĐ”. Khi đó, NLĐ sẽ được hưởng trợ cấp thôi việc, trợ cấp thất nghiệp (nếu muốn) và được chốt rồi trả lại sổ BHXH với thời gian đóng tương ứng trước đó.

Còn nhiều NLĐ không biết đấu tranh để tự bảo vệ mình

Luật và lý thuyết là vậy nhưng thực tế có rất nhiều NLĐ chấp nhận làm thêm rất nhiều việc không nằm trong nhiệm vụ công việc đã ký kết theo HĐLĐ. Phần đa đều sợ bị mất việc làm, khó hay không muốn tìm lại việc mới. Đặc biệt, ở thời điểm dịch bệnh khó khăn, việc chính đôi khi không thường xuyên nên nhiều người nghĩ làm giúp, làm tạm, làm cho hết giờ mà không mảy may biết được DN, NSDLĐ đang lợi dụng sự thiếu hiểu biết về luật cũng như bản tính lương thiện, hay sợ sệt của mình để trục lợi…

Ms. Công nhân