Rập là gì và 7 điều thú vị về rập công nhân nên biết

Là thợ may bất kỳ ai cũng phải hiểu rõ khái niệm “rập là gì?” cũng như những kiến thức xoay quanh điều này. Tuy nhiên, bạn đã biết tường tận những điều thú vị liên quan đến rập chưa? Nếu câu trả lời là chưa, hãy để Vieclamnhamay.vn giúp bạn trong bài viết cụ thể dưới đây nhé.

Có thể nói, rập được xem là một trong những vật dụng quan trọng để hoàn thiện sản phẩm may mặc. Vì thế, hiểu "rập là gì?" giúp thợ may, nhà thiết kế hay công nhân khác dễ dàng hoàn tất quy trình gia công trang phục, nâng cao năng suất và chất lượng tốt hơn.

Rập là gì?

Rập là mẫu thiết kế được cắt sẵn trên giấy, theo sản phẩm may mặc chuẩn đến từng chi tiết, mà thợ may sử dụng làm khuôn mẫu để cắt số lượng lớn vải và dùng nhiều lần trong quá trình hoàn thiện trang phục. Vì thế, công nhân may hoặc nhà thiết kế thời trang sẽ sử dụng rập để tạo ra nhiều loại quần áo khác nhau, tiết kiệm thời gian và chất liệu.

Rập được làm bằng những loại giấy bìa, thuận lợi cho việc cắt và vẽ, được sử dụng cho nhiều loại thước vải khác nhau. Để lên thiết kế 1 mẫu rập thì bạn nên trau dồi kiến thức về công thức tính toán cũng như các loại sản phẩm để vẽ bản rập hoàn chỉnh rồi mới cắt.

Cách phân loại rập

Tùy thuộc vào nhu cầu nguyện vọng thiết kế sản phẩm may mặc mà thợ may hay người thiết kế thời trang sẽ tạo ra các loại rập khác nhau. Dưới đây là những loại rập phổ biến được sử dụng hiện nay như sau:

- Rập thành phẩm: Đây là loại rập được dùng với mục đích lấy dấu ở các vị trí đường may ráp tại những chi tiết của sản phẩm. Chúng được sử dụng để lấy dấu những điểm quan trọng như khuy nút, pen,...

- Rập bán thành phẩm: Là loại rập thích hợp cho việc giác sơ đồ và cắt mẫu để may trang phục.

Thiết kế rập trong tiếng Anh là gì?

Thiết kế rập trong tiếng Anh được gọi bằng cái tên Drafting - thuật ngữ này được sử dụng trong ngành giày da, may mặc. Chúng là những mẫu rập được các chuyên gia về rập hoặc nhà thiết kế thời trang tạo ra để sử dụng vào quy trình hoàn thiện sản phẩm may mặc. Mặc dù ở mỗi nhà máy xí nghiệp có yêu cầu khác nhau về tiêu chuẩn của mẫu thiết kế rập. Tuy nhiên, các sản phẩm rập này cần đảm bảo tốt về kích thước, số liệu hoàn hảo, để góp phần giúp quá trình tạo ra sản phẩm may mặc hữu ích hơn. Dựa trên bản thiết kế rập gốc, thợ may sẽ tạo ra thành hàng loạt sản phẩm bản sao khác nhau.

Nhân viên kỹ thuật rập là gì?

Nhân viên kỹ thuật rập là người đảm nhiệm công việc xây dựng những mẫu vật lý dựa trên bản vẽ thiết kế hoặc mô hình thiết kế có sẵn rồi sử dụng để thợ may sản xuất thành sản phẩm đại trà.

Ở nhiều đơn vị sẽ có nhu cầu tuyển nhân viên thiết kế rập đảm nhiệm công việc này. Mô tả công việc nhân viên thiết kế rập gồm có:

- Làm việc với người thiết kế để tìm hiểu về thông tin của sản phẩm.

- Bắt đầu chia nhỏ những chi tiết có trong thiết kế rồi sử dụng phần mềm chuyên dụng tạo ra rập ở hình thức bản thảo thô.

- Bắt đầu đo và cắt mẫu rập dựa trên số liệu của bản thiết kế.

- Kiểm tra, đối chiếu để lựa chọn mẫu rập đạt tiêu chuẩn về kích thước, kiểu dáng.

- Phối hợp với nhân viên thiết kế tổng duyệt sản phẩm lần cuối rồi báo cáo với cấp trên.

Những cách thiết kế rập phổ biến hiện nay

Có nhiều cách thiết kế rập phổ biến như sau: thiết kế rập bằng tay, máy tính. Mỗi cách thiết kế lại có những ưu, nhược điểm khác nhau. Nếu thiết kế rập bằng tay dễ dàng thực hiện chỉ với tờ giấy và cây bút thì thiết kế rập bằng máy tính lại đòi hỏi bạn phải thuần thục công nghệ - phần mềm thiết kế rập hiện nay. Tuy nhiên, nhược điểm của thiết kế rập bằng tay là tốn thời gian, đòi hỏi sự kiên nhẫn, tập trung cao ở thợ may. Còn thiết kế rập bằng máy tính lại thực hiện nhanh chóng, dễ dàng, độ chính xác cao và tạo ra nhiều sản phẩm hơn.

Những phương pháp thiết kế rập hot nhất hiện nay

Có nhiều phương pháp thiết kế rập độc đáo mà thợ may có thể áp dụng như sau:

- Thiết kế rập xuôi chiều

Dựa trên số đo của cơ thể người mẫu cùng kinh nghiệm chuyên môn về thiết kế rập, thợ may sẽ đưa ra mẫu rập rồi chỉnh sửa thông qua bước may mẫu, để kiểm chứng độ vừa vặn. Các sản phẩm này phù hợp với những bộ trang phục nhỏ, may riêng cho cá nhân,...

- Thiết kế rập ngược chiều

Thiết kế rập ngược chiều là kỹ thuật tạo ra sản phẩm rập dựa trên tài liệu hoặc mẫu rập ban đầu. Phương pháp này được áp dụng ở nhiều đơn vị sản xuất may mặc vừa và lớn hiện nay.

- Thiết kế dựng bộ rập thủ công

Thiết kế dựng bộ rập thủ công là kỹ thuật tạo ra một mẫu rập dựa trên một công thức may cụ thể. Tùy thuộc vào mỗi đơn vị sẽ có công thức khác nhau rồi kết hợp với kinh nghiệm thiết kế rập của cá nhân từng người thợ may mà hoàn thiện sản phẩm.

- Thiết kế dựng bộ rập phủ vải

Đây là kiểu thiết kế rập sử dụng kết hợp với việc phủ vải lên trên, nên dễ dàng tạo ra được form dáng chuẩn, ăn khớp với kích thước, hình dáng cơ thể con người.

- Thiết kế kiểu kết hợp

Là phương pháp kết hợp giữa thiết kế rập truyền thống và phủ vải tạo ra sản phẩm cuối cùng. Sau đó, chỉnh sửa bằng cách thêm những đường gấp nếp, hình khối trên form mẫu đã có sẵn, tạo bộ rập hoàn chỉnh.

Các loại giấy sử dụng thiết kế rập thợ may nên biết

Giấy vẽ rập thường làm bằng chất liệu giấy tái chế, bột giấy từ các loại gỗ mềm, đã qua xử lý kỹ càng. Màu sắc đặc trưng là màu nâu đục, đảm bảo yêu cầu về độ bền màu, sự mịn màng vừa đủ. Có rất nhiều loại giấy được dùng để thiết kế rập như sau:

- Giấy Kraft

Loại giấy thường được sử dụng với tính chất hơi đanh, dẻo dai nhưng hơi thô và có màu nâu. Chất liệu này có khả năng thấm mực tốt, thuận lợi cho việc vẽ rập.

- Giấy Pelure

Giấy Pelure có cán mỏng, làm bằng chất liệu bông mỏng nên khá nhẹ và độ ẩm tốt, được ứng dụng trong việc thiết kế ra nhiều sản phẩm rập.

- Giấy Duplex

Là loại giấy được chế tạo bằng công nghệ tráng phủ bề mặt hiện đại, nên chất lượng đảm bảo mịn màng, trơn láng, đa dạng kích thước khác nhau.

- Giấy đục lỗ

Giấy được làm từ sản phẩm tái chế như bột giấy tái sử dụng, bột pha, bột tinh chế,... Mẫu giấy không quá dày cũng không quá mỏng, nhưng đáp ứng nhiều loại trang phục khác nhau.

- Giấy giác mẫu

Là loại giấy được làm từ bột giấy tái chế, bột giấy pha chế hoặc nguyên thủy nên màu sắc đa dạng, độ mịn vừa phải, bám mực tốt.

Trên đây là những nội dung xoay quanh “rập là gì?”, giúp cung cấp phần nào kiến thức tổng quan giúp thợ may, nhà thiết kế thời trang hiểu rõ hơn về thuật ngữ này. Chúc bạn sớm có mẫu thiết kế rập chỉnh chu, hoàn hảo như ý nguyện nhé!​

Phương Thảo